Uwaga i jej wartośćhttp://edukacjamedialna.edu.pl/lekcje/uwaga-i-jej-wartosc/Gruhn, AnnaBaranowska, Joanna RutaPaszewska, WeronikaFundacja Nowoczesna PolskaEkonomiczne aspekty działania mediów – informacja jako dobro ekonomiczne2012/III/WOS/t252012/III/INFORMATYKA/c5Publikacja zrealizowana w ramach projektu Cyfrowa Przyszłość, dofinansowanego ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.http://edukacjamedialna.edu.pl/lekcje/ekonomiczne-aspekty-wlasnosci-intelektualnej
course2012-11-09gimnazjum2017/IV-VIII/WOS/t10.22017/IV-VIII/etyka/t4.82017/IV-VIII/wychowanie-do-zycia-w-rodzinie/t4.82018/LO/edukacja-dla-bezpieczenstwa/t4.5.1Creative Commons Uznanie autorstwa - Na tych samych warunkach 3.0http://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/xmlpolUwaga i jej wartośćWiedza w pigułceZastanów się, ile informacji dociera do ciebie każdego dnia. Lekcje z kilku przedmiotów, plotki z koleżankami na przerwach, książki, filmy, audycje w telewizji lub radiu, reklamy na ulicach i linki od znajomych na portalach społecznościowych --- ,,przetwarzamy" mnóstwo danych. Nieograniczony dostęp do wiedzy jest zjawiskiem pozytywnym. Wiązać się może też jednak z przesytem informacjami oraz niebezpieczeństwem manipulacji. Jak to działa?Komunikaty, jakie napływają do nas, pochodzą z bardzo różnych źródeł i dotyczą rozmaitych rzeczy i tematów. W jednej chwili dowiadujesz się o rezultacie wyborów gdzieś na świecie, wyniku meczu koszykówki lub premierze filmu na ważnym festiwalu, esemesujesz i przygotowujesz referat. Jesteśmy w stanie jednak przyjąć tylko określoną ilość informacji. Ponadto im więcej informacji, tym mniej czasu na dokładne zapoznanie się z nimi. Nie jesteś w stanie zapamiętać wszystkich informacji, które do ciebie trafiają. Inaczej kojarzysz i oceniasz różne fakty --- nie wszystkie popularne wiadomości, z którymi się stykasz, są ci potrzebne.W związku z tym nasza uwaga (czyli czas i energia poświęcone danej informacji) jest bardzo cenna. W internecie to właśnie uwaga użytkowników jest czymś, co można kupować i sprzedawać. Jednocześnie uwaga jest walutą, którą płaci się w sieci. W ten sposób działają reklamy w internecie. To, ile strona jest warta, zależy od liczby przeglądających ją osób. Posiadacz strony sprzedaje więc dostęp do użytkowników. Podobnie działają wyszukiwarki internetowe --- można płacić za pozycjonowanie stron jak najwyżej w wynikach wyszukiwania. Im dalej znajduje się informacja, tym mniejsze prawdopodobieństwo, że użytkownik do niej dotrze.Internet zmienił sposób dostępu do informacji. Wiadomości na portalach i prywatnych blogach są aktualizowane 24 godziny na dobę. Można zapoznać się z faktami na bieżąco, a nie np. czekać na wydanie dziennika następnego dnia. Dzięki internetowi właściwie każdy jest nadawcą, a więc dzieli się informacjami z innymi. Kiedy np. opisujesz jakieś wydarzenie i wrzucasz notkę na bloga, dajesz w ten sposób innym możliwość zapoznania się z czymś interesującym. Ktoś przekazuje tę informację, ktoś inny z niej korzysta i tworzy na jej podstawie coś nowego. W ten sposób działa kultura darów --- ,,prezent" staje się cześcią większej całości.Pomysł na lekcjęObdarowywać się można prezentami, ale nie tylko. W internecie zamiast podarunków przekazywać sobie można najnowsze wieści, informacje o wydarzeniach, zabawne obrazki. Sieć umożliwiła dzielenie się na wielką skalę. Zwiększająca się ilość informacji wpływa na naszą zdolność koncentracji. Czy obecność w internecie może być inwestycją? Czy uwagą można płacić, nagradzać?Cele operacyjneUczestnicy i uczestniczki:potrafią podać przykłady ekonomii daru w mediach cyfrowych;potafią wyjaśnić zależność między rosnącą ilością informacji a malejącą uwagą;wiedzą, w jaki sposób możemy płacić swoją uwagą;rozumieją, że poświecając swoją uwagę określonym portalom, przyczyniają się do ich popularności.Przebieg zajęćRozdaj uczestniczkom i uczestnikom do przeczytania tekst z materiału pomocniczego ,,Kultura darów". Poproś, żeby w grupach 4-osobowych wypisali, jak obdarowywanie się, dzielenie się odbywa się w internecie. W jaki sposób termin początkowo używany do opisu kultur pierwotnych znajduje zastosowanie w społeczeństwie informacyjnym? Zacznij rozmowę. Czym dzielimy się w internecie? Poproś uczestniczki i uczestników o podawanie przykładów. Pojawiające się odpowiedzi zapisuj na tablicy.kartki, długopisy, tablica, kreda, wydrukowany tekst z materiału pomocniczego ,,Kultura darów"praca w grupach, rozmowa10Napisz na środku tablicy zdanie: ,,Im więcej informacji, tym mniej koncentracji". Zaznacz, że jest to zdanie noblisty Herberta Simona. Podziel uczestniczki i uczestników na 4-osobowe grupy. Powiedz, że będziecie analizować to zdanie, biorąc pod uwagę internet. Podejdź do tablicy, poprowadź linię dzielącą tablicę na dwie części w połowie napisanego zdania. Poproś o wypisanie przykładów zjawisk, sytuacji, mechanizmów, narzędzi odnoszących się do najpierw oddzielnie do lewej i prawej części zdania, potem do całości. Pytania pomocnicze dla grup:Na jakie źródła informacji natykacie się w internecie?Jakie zjawiska wymusza w internecie nadmiar informacji?W jaki sposób twórcy stron walczą o uwagę wśród odbiorców?Jak portale społecznościowe zmieniły ilość i rodzaj informacji dostępnych w internecie?Poproś grupy o krótkie prezentacje.tablica, kredapraca w grupach, prezentacja15Gra ,,Nasza obecność w sieci jako inwestycja". Rozdaj uczestniczkom i uczestnikom wydrukowane kupony z karty ,,Uwaga". Każda osoba powinna mieć 6 kuponów uwagi. Wydrukowane karty ,,Portale" umieść w widocznym i dostępnym miejscu.Wprowadzenie:Jako użytkowniczki i użytkownicy internetu poświęcamy swoją uwagę różnym stronom. Gra ma 3 tury. W każdej turze będziecie inwestować swoje kupony uwagi w dowolne portale. Można wykorzystać od razu wszystkie kupony albo zachować część na następne tury.1 tura: Użytkownicy internetu inwestują kupony uwagi. Portal, który ma najmniej kuponów odłóż na bok.2 tura: Użytkownicy internetu inwestują kupony uwagi. Portal, który ma najmniej kuponów uwagi odpada na jedną turę, zamiast niego do gry wraca portal, który odpadł w 1 turze.3 tura: Użytkownicy internetu inwestują kupony uwagi.Pytania do dyskusji po grze:Jeden portal z najmniejszą ilością kuponów uwagi odpadał na turę w grze. Jak to się dzieje w internecie? Porozmawiajcie o przykładach.Co decyduje o popularności portali?Jakie są konsekwencje tego, na co poświęcacie swoją uwagę w internecie?W jaki sposób można się starać o uwagę użytkowników internetu?Jak można płacić swoją uwagą?Gracze: użytkownicy internetu, twórcy zawartościElementy: kupony uwagi, karty portali Gra ma na celu: pokazanie, że nasza obecność w internecie odbywa się poprzez uwagęuwaga jest ograniczona, możemy ją poświęcać ograniczonej ilość rzeczyuwaga jest zasobem, o który starają się inni (pozycjonowanie stron)o popularności informacji decyduje nie jej wartość, ale poświęcona przez innych uwaganożyczki, wydrukowane karty ,,Portale" i ,,Uwaga"gra, dyskusja20EwaluacjaCzy po przeprowadzeniu zajęć uczestnicy i uczestniczki:potrafią podać przykłady ekonomii daru w mediach cyfrowych?potafią wyjaśnić zależność między rosnącą ilością informacji a malejącą uwagą?wiedzą, w jaki sposób możemy płacić swoją uwagą?wiedzą, że uwaga użytkowniczek i użytkowników w internecie jest zasobem, który kształtuje internet?Opcje dodatkoweĆwiczenie 2 przed pracą w grupach możesz rozszerzyć o krótką rozmowę. Zapytaj uczestniczki, co to znaczy? Czy znają tę zależność z własnego doświadczenia? W jakich sytuacjach doświadczały tego?Ćwiczenie 2 możesz rozszerzyć o zabawę z tłumaczeniem. Podziel uczestniczki na grupy po 4--5 osób. Zachęć grupy do zabawy językiem i przetłumaczenie zdania Herberta Simona: ,,A wealth of information creates a poverty of attention". Zwróć uwagę, że nie ma jednego prawidłowego rozwiązania, jest wiele możliwości.Materiały
Karta ,,Portale"
Karta ,,Uwaga"
Materiał pomocniczy ,,Kultura darów"
Edwin Bendyk --- Jak zmienia użytkowników rosnąca prędkość przepływu informacji?, Fundacja Nowe Media, e-lekcje.org, źródło: http://www.youtube.com/watch?v=tTN8N-MHCXo, CC BY Zadania sprawdzająceOznacz zdania jako:Za pomocą specjalnych technik możemy osiągnąć nieograniczone zasoby uwagi.Popularność treści w internecie zawsze świadczy o ich wartości, im coś bardziej wartościowe, tym ludzie częściej się tym dzielą.Uwaga jest jak waluta, którą możemy płacić w mediach. Im więcej dociera do nas informacji, tym pojemniejsza staje się nasza uwaga.Oglądając reklamy, płacimy swoją uwagą.W internecie można być nadawcą i odbiorcą informacji.Mechanizm pozycjonowania stron, czyli umieszczanie ich wyżej w wyszukiwarce działa, bo łatwiej na te strony zwrócić uwagę.Internet uławia wymianę informacji między ludźmi.Oglądanie reklam przez użytkowników internetu to przykład wymiany w ramach kultury darów.Słowniczekpozycjonowanie stronCzytelniaFiliciak Mirek, Tarkowski Alek, Ekonomia nie-uwagi [online], [dostęp: 30.12.2012], Dostępny w Internecie: http://www.dwutygodnik.com/artykul/2995.Krzysztofek Kazimierz, Ekonomia uwagi [online], [dostęp: 03.01.2013], Dostępny w Internecie: http://www.computerworld.pl/artykuly/280693/Ekonomia.uwagi.html.Aigrain Philippe, Dzielenie się. Kultura i gospodarka epoki internetu. [online], [dostęp: 03.01.2013], Dostępny w Internecie: http://prawokultury.pl/media/entry/attach/aigrain-dzielenie-sie.pdf, s. 18-22.