Scenariusze zajęć, ćwiczenia, materiały

Pytania, na które potrzebujesz sobie odpowiedzieć, brzmią:

  • Co to dla mnie znaczy rozwinąć edukację medialną na szerszą skalę?
  • Co to dla mnie znaczy „szersza skala”?
  • Jak szeroki zakres działań przewiduję dla rozwinięcia edukacji medialnej?

Zaufaj swojej intuicji; pierwsza odpowiedź jest zazwyczaj najlepsza, bo wyznacza kierunek. Pokazuje, jaki obszar jest dla nas potencjalnie angażujący. Z tymi pytaniami pozostań na jakiś czas, a w międzyczasie przygotuj się do określenia swoich zasobów. Nie musisz koncentrować się wyłącznie na zasobach osobistych (chociaż te są bardzo ważne), spójrz też na zasoby instytucji, w której pracujesz.

Jakie są moje zasoby?

Narysuj drzewo obfitości (schemat drzewa) i następnie zastanów się, co już umiesz, jakie masz kompetencje, co wiesz, jakie masz możliwości, jakim dysponujesz zapleczem (merytorycznym i technicznym). Wytnij kolorowe owoce (jabłka, gruszki, śliwki, mogą też być cytrusy, jeśli takie owoce lubisz, itd.) i na każdym z kartoników zapisz to, co uważasz, że należy do twoich zasobów. Na przykład:

  • organizacja pracy – umiem bardzo dobrze organizować prace kilku osób w jednym projekcie,
  • kontakty – znam wielu przedstawicieli samorządu lokalnego,
  • myślę i działam kompleksowo – umiem wymyślić projekt, zdobyć na niego fundusz i go zrealizować,
  • punktualność – zawsze jestem na czas itd.

Powieś plakat z drzewem obfitości i każdego dnia zastanów się, co jeszcze możesz zawiesić na kolejnej gałązce. Ważne jest, by skoncentrować uwagę na tym, co stanowi nasz potencjał, na naszych predyspozycjach, doświadczeniu. Nie oceniaj, ale wypisuj wszystko, z czego możesz czerpać i na czym oprzesz swoje działania.

Co mi jest potrzebne i gdzie to znajdę?

Kolejny krok stanowi określenie, co jest i co może być ci potrzebne do podjęcia działań i realizowania założonego planu. Zrób listę, w której określisz, czego potrzebujesz, oraz wypiszesz podmioty i osoby, do których możesz się zgłosić z pytaniem o współpracę. Na przykład uznasz, że potrzebujesz koordynatora projektu – zapisz: ,,koordynator”, a następnie wpisz osoby (konkretne nazwiska), które uważasz, że mają potrzebne umiejętności. Nie zastanawiaj się, czy wskazane przez ciebie osoby mogą w tym momencie podjąć się zadania – ważne, by mieć pełny obraz osób i miejsc, które potencjalnie możesz zaangażować w swoje przedsięwzięcie. Na tym etapie nic nie oceniasz, nic nie eliminujesz, nic nie skreślasz.

Jaki jest mój cel?

Po kilku dniach od wykonania powyższego ćwiczenia proponuję zapisać cel. Wróć do swoich rozważań na temat rozwijania edukacji na szerszą skalę. Wypisz wszystko, co pojawiało się w twojej głowie, wszystkie obszary, w których czujesz, że chcesz pracować. Teraz określ cel, który chcesz osiągnąć. Powiedz na głos zdanie „moim celem jest…”. Dlaczego na głos? W głosie czuć siłę, słychać, na ile jesteś przekonany/przekonana do swojego celu, na ile ten cel jest dla ciebie angażujący i ciekawy. Mówiąc na głos to, co chcesz osiągnąć, czujesz, czy to jest rzeczywiście twój cel.

Ważne, by sam sposób sformułowania celu wskazywał wynik do osiągnięcia. Na przykład: ,,Zapoczątkuję zajęcia z edukacji medialnej we wszystkich szkołach gimnazjalnych w danym powiecie”. Cel musi być konkretny i mierzalny, dlatego też przy jego określaniu sprawdź, w ilu szkołach chcesz zapoczątkować i realizować zajęcia. Twoim celem może być też zorganizowanie szkolenia dla nauczycieli z określonej tematyki w obszarze edukacji medialnej. Wtedy zapisz: ,,Zorganizuję i przeprowadzę szkolenia dla (tu: ilu?) nauczycieli na temat (tu: jaki?)”.

Cel, by został osiągnięty, musi być ambitny i angażujący. Dlatego zanim go zapiszesz, porozmawiaj z kilkoma osobami i spróbujecie wspólnie odpowiedzieć na poniższe pytania:

  • Dlaczego zależy mi na tym celu?
  • Dlaczego właśnie ten cel warto osiągnąć?
  • Czy ten cel jest zgodny z zasadami, jakimi kieruję się w życiu?
  • Czy jestem przekonany o słuszności tego celu?
  • Jak i kiedy osiągnę cel?

Celowi powinny towarzyszyć konkretne działania i środki (sposoby) do jego osiągnięcia. Narysuj oś, która będzie linią czasu. Na początku zapisz dzisiejszą datę (dzień, w którym określasz swój cel). Na jej końcu wpisz termin, kiedy chcesz, by cel został osiągnięty. Nie wystarczy zapisać: ,,druga połowa roku 2016”, bo to oznacza, że masz bardzo szeroki przedział 6 miesięcy od lipca do grudnia. Zapisz konkretny miesiąc i rok, a nawet dzień. Załóżmy, że zaplanujesz, że szkolenia odbędą się do 30 października 2016 roku.

Jeśli wiesz już, co i kiedy chcesz zrobić, przed tobą kolejny ważny krok, a mianowicie określenie konkretnych działań i celów pośrednich, których realizacja przybliżać cię będzie do uzyskania zasadniczego celu. Nanieś wszystkie wypisane działania na oś czasu i określ kroki milowe, momenty przełomowe i kluczowe dla powodzenia założonego celu.

Na zakończenie sprawdź według reguły SMART, czy twój cel jest:

  • S – szczegółowy i konkretny (a nie zbyt ogólny)
  • M – mierzalny
  • A – ambitny
  • R – realizowalny
  • T – ma określony termin

Nie wyważaj otwartych drzwi

Może zdarzyć się, że do działań zmierzających do realizacji celu zaprosisz osoby, które mają niewiele wiedzy na temat edukacji medialnej. Zastanów się, jak możesz wykorzystać istniejące materiały na portalu Edukacja Medialna. To ogromna baza gotowych i bardzo szczegółowo opisanych scenariuszy zajęć dla odbiorców na każdym etapie edukacji, począwszy od przedszkola. Nawet jeśli uznasz, że materiały te nie są ci potrzebne, przekieruj potencjalnie zainteresowane na portal i zaangażowanym w realizację twojego celu osobom daj szansę dowiedzieć się, poznać, zasmakować, zainspirować się do działania. To jest pierwszy krok do rozwijania edukacji medialnej na szerszą skalę. Im więcej nas, tym skala szersza. Powodzenia!

Czytelnia

S.Covey, Siła celów, [w:] Najpierw rzeczy najważniejsze, Wydawnictwo REBIS, Poznań 2005

Iwona Majewska-Opiełka, Cele – drogowskazy sukcesu, [w:] Korepetycje z sukcesu, Wydawnictwo REBIS, Poznań 2005

Barbara Dworakowska, Wartości, czyli kompas do osiągania celów, [w:] Jak wykorzystać czas, Wydawnictwo WSiP, Warszawa 2008, s. 27

Barbara Dworakowska, Planowanie, [w:] Jak wykorzystać czas, Wydawnictwo WSiP, Warszawa 2008, s. 39


Publikacja zrealizowana w ramach projektu Trenerzy Edukacji Medialnej, dofinansowanego ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.