Katalog kompetencji medialnych, informacyjnych i cyfrowych
Katalog kompetencji w formacie PDF można pobrać tu.
Wybrane kompetencje – Gimnazjum
Etyka i wartości w komunikacji i mediach
Komunikacja i media jako przedmiot refleksji etycznej
- Umie stawiać pytania dotyczące etycznych konsekwencji komunikacji i korzystania z mediów w perspektywie własnych zachowań i doświadczeń; np. potrafi zastanowić się nad konsekwencjami i moralną oceną propozycji radykalnych sposobów odchudzania, które publikuje na swoim blogu.- Rozumie, że wyzwania etyczne w mediach i komunikacji dotyczą nie tylko sfery jej/jego własnych doświadczeń i umie zadawać pytania na ten temat; np. potrafi opisać, na czym polega moralny problem związany z kontrolowaniem przez pracodawcę aktywności internetowej pracownika oraz zadać pytania dotyczące natury tego problemu: granic prywatności pracownika, wymogów uczciwej i skutecznej pracy itp.
Wyzwania etyczne a treści mediów i komunikacji
- Wie, jakie czynniki wpływają na obecność i kształt określonych wartości w mediach i komunikacji; np. wie, że frakcja polityczna kontrolująca media publiczne może mieć wpływ na wartości, jakie dominować będą w przekazach tych mediów.- Umie krytycznie analizować wartości w treści mediów i komunikacji; np. wiedząc o zasadach działania tabloidów, o modelu biznesowym tego gatunku medialnego, potrafi krytycznie opisać wartości promowane na łamach ,,Faktu".
- Rozumie prawo do sprzeciwu lub czynnego oporu wobec treści medialnych czy komunikacji; np. rozumie, dlaczego może protestować przeciwko instalacji banerów reklamowych w budynku szkoły. Rozumie, że instalacja dodatku AdBlock w przeglądarce wynika z jego prawa do kontrolowania treści, które odbiera.
- Wie o prawie dostępu do informacji, do dążenia do jej uzyskania oraz ograniczeniach z tym związanych; np. zna wartość czyjejś prywatności i wie, że ogranicza ona jego/jej własne prawo do dostępu do informacji. Zna pojęcie informacji publicznej i wie o prawie dostępu do niej.
- Rozumie problem komunikowania treści takich jak przemoc, nagość, prywatność. Rozumie, że problem ten dotyczyć może także treści o charakterze historycznym; np. rozumie, że należy zastanowić się nad formą i stylem fotografii dokumentującej wizytę klasową w Muzeum Auschwitz.
- Rozumie pojęcie etyki dziennikarskiej i umie wskazać, jak odnosi się ono do różnych dostawców treści.
- Umie przedstawić pozytywną interpretację pojęcia hakowania jako działania zmierzającego do dostosowania systemu (medium) do własnych celów.
- Rozumie problem uprzedmiotowiania osób w komunikacji medialnej oraz potrafi wskazać przekonania (i związane z nimi komunikaty medialne), które budzą jego/jej sprzeciw natury etycznej.
Wyzwania etyczne w relacjach przez media
- Rozumie problem moralnej oceny zachowań komunikacyjnych w mediach; np. rozumie, że ośmieszanie kogoś w internecie ma taką samą wartość moralną jak ośmieszanie innej osoby w komunikacji bezpośredniej.- Rozumie pojęcie mowy nienawiści w internecie i potrafi je odnieść do wypowiedzi obserwowanych on-line oraz do idei wolności słowa.
- Rozumie wartość współpracy między użytkownikami internetu (w perspektywie zjawisk takich jak ruch open source, Wikipedia, crowdsourcing, peer-production itp.).
Wyzwania etyczne a normy prawa w mediach i komunikacji
- Wie, że system prawny nie zawsze odpowiednio szybko reaguje na nowe zjawiska w mediach; np. zna pojęcie stalkingu i wie, że jeszcze niedawno nie było takiego przestępstwa w kodeksie karnym.- Rozumie, że nie wszystkie zasady komunikacji i funkcjonowania w mediach muszą być regulowane przez przepisy prawa; np. umie wyjaśnić zasady i znaczenie kultury dyskusji na forach internetowych oraz pokazać, które z tych zasad nie wynikają wprost z przepisów prawa, a mimo to obowiązują.