Katalog kompetencji medialnych, informacyjnych i cyfrowych
Katalog kompetencji w formacie PDF można pobrać tu.
Wybrane kompetencje – Gimnazjum
Ekonomiczne aspekty działania mediów
Rynek mediów i elementy polityki medialnej
- Wie, że rynek mediów tworzą media i ich użytkownicy. Wie, że media muszą przestrzegać nałożonych przez prawo obowiązków, a użytkownicy mają w relacji z mediami swoje prawa; np. jeżeli zobaczy, że w telewizji przed godziną 20.00 jest nadawany film z oznaczeniem graficznym ,,16", to wie, że jego rodzice albo inne osoby dorosłe mogą złożyć skargę do KRRiT. Wie, że użytkownicy mediów mają nie tylko swoje prawa, ale też obowiązują ich pewne ograniczenia i umie podać ich przykłady; np. zgodnie z regulaminem Facebooka dolna granica wieku użytkowników wynosi 13 lat; a w celu ochrony osób, które nie skończyły jeszcze 18 lat Facebook ma prawo stosować specjalne zabezpieczenia oraz dostosowywać wyświetlane treści i reklamy do wieku użytkownika.- Umie podać przykłady różnych typów mediów, np. media tradycyjne i tzw. nowe media czy media społecznościowe, media elektroniczne i prasa drukowana, media publiczne i media prywatne.
- Umie podać przykłady różnic między podanymi przez siebie typami, np. media publiczne od mediów prywatnych różni nieprzerywanie reklamami audycji, co związane jest ze sposobem finansowania tych mediów; media tradycyjne i media społecznościowe różni np. rola, którą pełni w nich użytkownik (w mediach tradycyjnych jest on odbiorcą treści, a w mediach społecznościowych może być i odbiorcą, i nadawcą treści).
- Wie, że w mediach jedne treści są bezpłatne, a inne płatne i umie pod tym kątem ocenić treści, z których sam/sama korzysta. Wie, że w przypadku wątpliwości powinien/powinna być czujny/a i sprawdzić warunki korzystania z treści płatnych, a w razie potrzeby poprosić o pomoc.
Informacja jako dobro ekonomiczne
- Zna pojęcia: lokowanie produktu, artykuł/post sponsorowany.- Zna pojęcie asymetrii informacji, tzn. wie, że występuje ona, kiedy kolega/koleżanka nie zna informacji, którą zna on/ona.
- Wie, że dzięki internetowi asymetria informacji może zanikać. Np. można znaleźć informację w więcej niż jednym miejscu, osoby mające dostęp do internetu mogą również tam szukać informacji, nie tylko w bibliotece.
- Wie, że tworzenie informacji, jak również jej przekazywanie, pociąga za sobą koszty. Ponoszą je producenci, a nie bezpośredni odbiorcy (czytelnicy, słuchacze, widzowie); np. wydawca płaci za druk darmowej gazety rozdawanej na ulicach.
- Wie, że koszt wytworzenia danego dobra nie jest równoznaczny z jego wartością ani ceną; np. cena e-booków jest wyższa niż koszt ich wytworzenia.
- Wie, że jedną z zasad biznesu w sieci jest ekonomia uwagi i umie pokazać ten mechanizm; np. na przykładzie historii wyszukiwania w Google.
- Rozumie, że cena jest wynikiem umowy: sprzedawca proponuje cenę, a nabywca ją akceptuje lub odrzuca. Np. kupując jakiś przedmiot na Allegro, licytuje do takiej ceny, którą gotów/gotowa jest zapłacić.
Finansowanie mediów i wybrane sposoby zarabiania w nowych mediach
- Wie, że są różne modele finansowania mediów; np. TV publiczna jest finansowana z abonamentu i reklam, a telewizje prywatne jedynie z reklam.- Wie, czemu służy abonament radiowo-telewizyjny.
- Wie, że niektóre blogi są sponsorowane przez firmy i umie odróżnić zachętę do zakupu danego dobra od informacji o tym dobru.
- Zna pojęcia freemium, crowdfunding, sprzedaż w pakiecie.