Scenariusze zajęć, ćwiczenia, materiały

45m
Nie wymaga dostępu do Internetu
Bez Internetu

Ta lekcja jest częścią tematu Mobilne bezpieczeństwo na poziomie gimnazjum.

Lekcja: Cyberprzemoc

wróć do spisu treści

Wiedza w pigułce ?

Cyberprzemoc to różne formy agresji polegającej na wyśmiewaniu, publikacji kompromitujących materiałów, zastraszaniu czy poniżaniu innych osób.

W internecie agresja taka bywa bardzo dotkliwa. Informacje opublikowane w sieci bardzo trudno z niej usunąć, i bywa, że będą nam towarzyszyły już przez całe życie. Banalna kłótnia z przyjacielem może więc zostać w sieci na zawsze, dostępna dla każdego.

Efektem cyberprzemocy może być poczucie prześladowania lub ośmieszenia, życie w strachu, upokorzenie. Konsekwencje mogą być groźne: zamknięcie się w sobie, depresja, a w skrajnych przypadkach próby samobójcze. Dlatego należy zawsze przeciwdziałać przemocy w sieci, a osoby prześladowane trzeba wspierać i chronić.

W przypadku poważnych spraw należy zgłosić taki przypadek policji - w Polsce uporczywe nękanie innej osoby jest przestępstwem zagrożonym karą 3 lat więzienia.

Osoby dopuszczające się cyberprzemocy nazywamy „stalkerami”, od angielskiego słowa „stalking” - skradać się.

wróć do spisu treści

Pomysł na lekcję ?

Uczestnicy i uczestniczki poznają autentyczną historię Hannah Smith, która była przez dłuższy czas wyśmiewana i poniżana w sieci. Hannah nigdy nie podzieliła się swoim cierpieniem, nie poprosiła o pomoc. Popełniła samobójstwo. Historia ta ma pokazać, że to, co dzieje się w sieci, może mieć całkiem realne konsekwencje. Dlatego też ważne jest, aby nauczyć się pomagać osobom doświadczającym cyberprzemocy i wskazywać im możliwości uwolnienia się od prześladowców.

Cele operacyjne

Uczestnicy i uczestniczki:

  • wiedzą, czym jest cyberprzemoc;
  • wiedzą, jakie są formy cyberprzemocy;
  • znają skutki tego zjawiska;
  • potrafią zareagować, zaoferować pomoc osobie podlegającej cyberprzemocy;
  • wiedzą, do jakich instytucji zwrócić się po pomoc.

Przebieg zajęć

1.

Rozpocznij lekcję od przeczytania artykułu GW opisującego historię Hannah Smith, która popełniła samobójstwo, ponieważ była prześladowana w sieci (Materiał pomocniczy A). Omów z młodzieżą ten artykuł. Zadaj pytania:

Jak musiała czuć się nastolatka?

Dlaczego była prześladowana?

Kto jest odpowiedzialny za tę tragedię?

Dlaczego prześladowcy mieli poczucie bezkarności?

Co może kierować ludźmi, którzy dopuszczają się przemocy w sieci?

Dodaj, że historia Hannah jest szokująca, tragiczna, smutna, ale dzięki niej zdajemy sobie sprawę, że zjawisko cyberprzemocy jest faktem, że takie historie zdarzają się naprawdę, że cyberprzemoc ma swoje konsekwencje w świecie realnym.

2.

Podaj definicję cyberprzemocy (Patrz: Słowiczek). Powiedz, że cyberprzemoc to nie tylko wyśmiewanie i poniżanie kogoś w sieci, ale też np. wykluczenie kogoś ze społeczności, opublikowanie czyjegoś zdjęcia w serwisie, pogróżki za pomocą telefonu, nękanie uporczywymi telefonami lub SMS-ami. Podaj przykłady takich działań lub poproś, aby zrobili to uczestnicy i uczestniczki.

3.

Podziel klasę na mniejsze grupy. Poproś, aby każda z nich wymyśliła sobie fikcyjnego/fikcyjną bohaterkę/bohatera, która/który uległ cyberprzemocy, np. Janek, uczeń klasy II, dostaje listy z pogróżkami; zdjęcie Zosi, lat 16, zostało wykorzystane, krąży w internecie, wszyscy się z niej śmieją, itp. Każda grupa jednym, dwoma zdaniami opowiada swoją wymyśloną historię. Następnie zadanie grupy polega na tym, by napisać list do takiej osoby z propozycją pomocy i wsparcia. List ma sprawić, że osoba ta wyjdzie z zaklętego kręgu samotności i przyjmie pomoc. Po zakończonym ćwiczeniu grupy odczytują swoje listy. Zwróć szczególną uwagę na to, iż młodzież powinna nie tylko zaproponować wsparcie psychologiczne, ale przede wszystkim poinformować o zaistniałych faktach osoby dorosłe.

4.

Poinformuj, gdzie można uzyskać pomoc. Poproś uczniów i uczennice, aby zapisali dane: http://www.helpline.org.pl/ http://dyzurnet.pl/ a także: rodzice, znajomi, przyjaciele, policja, wychowawcy, nauczyciele i nauczycielki.

Ewaluacja

Czy po przeprowadzeniu zajęć ich uczestnicy i uczestniczki:

  • rozumieją, czym jest zjawisko cyberprzemocy?
  • znają odmiany cyberprzemocy i różnorodność zjawiska?
  • wiedzą, jak wesprzeć osobę ulegającą cyberprzemocy?
  • wiedzą, w jaki sposób uzyskać pomoc?

Opcje dodatkowe

Jeżeli masz więcej czasu, uczniowie i uczennice mogą, za pomocą dramy, odegrać scenki, które pokazywać będą, w jaki sposób pomóc osobie pokrzywdzonej, np: Namawiasz kolegę/koleżankę nękanego/nękaną przez rówieśników do poinformowania rodziców o zaistniałych faktach; razem z osobą, której kompromitujące zdjęcia znalazły się w internecie, udajesz się na policję i zgłaszasz zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa itd.

wróć do spisu treści

Materiały ?

wróć do spisu treści

Zadanie dla ucznia ?

Korzystając z różnych źródeł, znajdź informacje w Kodeksie Karnym, jaka kara grozi za nękanie, zastraszanie, prześladowanie osób w sieci (art. 190 KK).

wróć do spisu treści

Słowniczek ?

cyberprzemoc
(inaczej: agresja elektroniczna), stosowanie przemocy poprzez: prześladowanie, zastraszanie, nękanie, wyśmiewanie innych osób przy pomocy narzędzi typu elektronicznego, np. SMS, e-mail, witryny internetowe, fora dyskusyjne. Osobę dopuszczającą się takich czynów określa się stalkerem.

Zobacz cały słowniczek.

wróć do spisu treści

Czytelnia ?

wróć na górę