Scenariusze zajęć, ćwiczenia, materiały

45m
Wymaga dostępu do Internetu
Internet

Ta lekcja jest częścią tematu Korzystanie z informacji na poziomie szkoła podstawowa 4-6.

Lekcja: Jak uporządkować wiadomości?

wróć do spisu treści

Wiedza w pigułce ?

Dla nauczyciela:

Zebranie wystarczającej ilości informacji na dany temat to nie koniec pracy. Należy je odpowiednio uporządkować przed ich wykorzystaniem lub zaprezentowaniem.

Dobrą organizację informacji rozpocznij od przypomnienia potrzeby, jaka spowodowała ich poszukiwanie. Pozwala to na ocenę, czy na pewno zebrałeś wszystkie niezbędne informacje. Umożliwia również wskazanie tych materiałów, które nie przydadzą się w pracy — są nie na temat, zbyt ogólne lub zbyt szczegółowe, nie zainteresują odbiorców, nie są wystarczająco wiarygodne itp.

Już przy pierwszym kontakcie z przekazami informacyjnymi warto wyróżniać w tekście kluczowe treści lub sporządzać z nich notatki — ułatwia to późniejszą orientację w mnogości źródeł i wiadomości.

Dobra notatka:

  • jest krótka i treściwa;
  • w punktach przedstawia kluczowe dla tematu informacje zawarte w źródle;
  • zawiera podkreślenia lub wyróżnienia.

Jeśli przygotowany materiał dotyczy kilku wyróżniających się bloków tematycznych, odpowiednio pogrupuj poszczególne wiadomości. Może pomóc ci wykonanie listy głównych zagadnień, które będą się pojawiać w efekcie końcowym prac. Jedno źródło może zawierać wiadomości z kilku kręgów tematycznych — wówczas dobrze jest wyodrębnić poszczególne wiadomości i przydzielić je do różnych kategorii.

Po wyselekcjonowaniu przydatnych ci informacji, przychodzi czas na ocenę, które z nich są najważniejsze. Powinny one zostać podkreślone w redagowanym tekście czy podczas prezentacji. Mogą również posłużyć za elementy wstępu i zakończenia pracy.

Informacje bardziej szczegółowe, układające się w spójną całość, posłużą za elementy rozwinięcia tematu. Dobrze jest również zawrzeć w końcowym efekcie prac ciekawostki — informacje, które być może nie łączą się ściśle z tematem, ale przykuwają uwagę odbiorców i urozmaicają wypowiedź.

Podczas porządkowania materiałów informacyjnych należy wciąż pamiętać o tym, do czego mają one zostać wykorzystane. Kontrolowanie ilości materiału, jego szczegółowości i stopnia trudności jest bardzo ważne w przygotowywaniu udanych prezentacji, wystąpień lub tekstów.

Dla ucznia:

Dotarłeś już do różnych źródeł i zdobyłeś informacje. Teraz należy je uporządkować!

  1. Już w czasie czytania podkreślaj lub wyróżniaj najważniejsze rzeczy. Możesz również sporządzać notatki.
  2. Pamiętaj o twoim głównym temacie pracy. Odrzuć wszystkie informacje, które go nie dotyczą.
  3. Podziel zebrane źródła w zależności od tematów, jakie poruszają.
  4. Podziel wiadomości zgodnie z planem twojego wypracowania lub wystąpienia.
  5. Oceń, które informacje:

    • są najważniejsze

      Połóż na nie nacisk w dalszej pracy.

    • są bardziej szczegółowe

      Wybierz te interesujące i wykorzystaj w rozwinięciu pracy.

    • mogą posłużyć za ciekawostki
wróć do spisu treści

Pomysł na lekcję ?

Uporządkowanie zdobytych informacji to ostatni etap pracy z informacją, ale w znaczący sposób wpływa na efekt finalny. Zajęcia mają przekazać wiedzę na temat dobrych praktyk w zakresie organizowania informacji.

Cele operacyjne

Uczestniczki i uczestnicy:

  • wiedzą, że zdobyte informacje trzeba uporządkować;
  • znają zasady, według których można porządkować informacje;
  • umieją zastosować te zasady w praktyce.

Przebieg zajęć:

Kilka dni przed zajęciami uczestniczki i uczestnicy dzielą się na zespoły po 2–3 osoby. Otrzymują zadanie domowe, które będzie przygotowaniem do zajęć. Każda z grup wybiera sobie temat plakatu, który następnie będzie tworzyć w trakcie zajęć. Zadaniem grup jest przygotowanie materiałów do plakatu (tekstów, rysunków, zdjęć, wydruków z internetu itp.).

1.

Zapytaj, w jaki sposób można porządkować zdobyte informacje. Powiedz, że celem lekcji jest nauczenie się, jak porządkować informacje. Przeczytaj uczestnikom 5 zasad organizowania zdobytych informacji i krótko omów je tak, aby wszyscy zrozumieli. (materiał pomocniczy „5 zasad organizacji informacji” (ODT, DOC))

  1. Określ dokładnie, jaki był cel (temat) poszukiwań.
  2. Pogrupuj informacje w taki sposób, żeby podobne znalazły się obok siebie (np. jeśli robisz pracę o psach, to jedną grupą będą informacje o żywieniu, drugą o pielęgnacji, trzecią o zabawach z psami itd.).
  3. Odrzuć wszystko, co nie wiąże się z tematem poszukiwań z punktu 1.
  4. Określ, która informacja jest najważniejsza, umieść ją w pracy w taki sposób, żeby to zaznaczyć.
  5. Określ, które rzeczy są dodatkowe, ale wiążą się z tematem i mogą ubarwić pracę lub posłużyć jako ciekawostki.
2.

Uczestnicy tworzą swój plakat na zadany temat. Mogą go tworzyć dowolnymi technikami plastycznymi przy pomocy dostępnych materiałów.

3.

Grupa po ukończeniu pracy wiesza swój plakat. Inne dzieci mogą wstać i obejrzeć plakaty pozostałych grup. Poproś uczestników, żeby opowiedzieli, w jaki sposób zrealizowali 5 zasad (co było celem, jakie stworzyli grupy informacji, co odrzucili, co uznali za najważniejsze, a co za dodatkowe na swoim plakacie).

4.

Krótko podsumuj zajęcia. Powiedz, że nadmiar informacji jest równie niewygodny dla odbiorcy jak informacja nieprecyzyjna lub jej brak. Podkreśl, że taki sposób organizowania informacji dotyczy różnych form pracy: nie tylko plakatu, ale też prac pisemnych, wypowiedzi ustnych i innych prezentacji.

Ewaluacja

Czy po przeprowadzonych zajęciach uczestniczki i uczestnicy:

  • wiedzą, w jaki sposób można uporządkować zdobyte informacje i potrafią zasady te zastosować w praktyce?

Opcje dodatkowe

Uczestnicy mogą poprawić swój plakat, jeśli uznają, że zapomnieli o którejś zasadzie lub nie wiedzieli, jak ją wcielić w życie.

wróć do spisu treści

Materiały ?

Materiał pomocniczy „5 zasad organizacji informacji” (ODT, DOC)

wróć do spisu treści

Zadania sprawdzające ?

Zadanie 1

Przyporządkuj informacje do odpowiednich kategorii, pamiętając, że temat pracy brzmi: „Największa polska jaskinia”.

Przeciągnij odpowiedzi i upuść w wybranym polu.

kategorie:

  • informacje najważniejsze
  • informacje dodatkowe — ciekawostki
  • informacje zbędne — do odrzucenia

informacje:

  • Jaskinia Wielka Śnieżna to najgłębsza i najdłuższa z polskich jaskiń.
  • Niektóre z tatrzańskich jaskiń mają zabawne nazwy np. „Ukryta Dziura” albo „Siwy Kocioł”.
  • Jaskinia Wielka Śnieżna ma 23 723 m długości.
  • Najkrótszą polską jaskinią jest Grota Mechowska. Trasa, którą mogą przejść turyści liczy zaledwie 10 metrów.
  • Wielka Śnieżna ma pięć otworów w dwóch różnych dolinach Tatr Zachodnich.
  • Najgłębsze jezioro Tatr to Wielki Staw.
  • Grotołaz to człowiek zajmujący się sportowym lub turystycznym chodzeniem po jaskiniach.
  • Plan Jaskini Wielkiej Śnieżnej z nazwami poszczególnych jej części.
  • Zdjęcie grotołaza w grocie w Alabamie.
  • Jaskinia Wielka Śnieżna została odkryta w 1959 roku.
  • Być może Wielka Śnieżna jest o wiele dłuższa, ponieważ naukowcy co roku odkrywają nowe przejścia i korytarze wewnątrz jaskini.
  • Ciekawostką w Jaskini Wielkiej Śnieżnej jest lodospad — pochyła, mierząca 80 metrów ściana, przez cały rok pokryta lodem.

wróć do spisu treści

Czytelnia ?

wróć na górę