Zebranie wystarczającej ilości informacji na dany temat to nie koniec pracy. Należy je odpowiednio uporządkować przed ich wykorzystaniem lub zaprezentowaniem.
Dobrą organizację informacji rozpocznij od przypomnienia potrzeby, jaka spowodowała ich poszukiwanie. Pozwala to na ocenę, czy na pewno zebrałeś wszystkie niezbędne informacje. Umożliwia również wskazanie tych materiałów, które nie przydadzą się w pracy — są nie na temat, zbyt ogólne lub zbyt szczegółowe, nie zainteresują odbiorców, nie są wystarczająco wiarygodne itp.
Już przy pierwszym kontakcie z przekazami informacyjnymi warto wyróżniać w tekście kluczowe treści lub sporządzać z nich notatki — ułatwia to późniejszą orientację w mnogości źródeł i wiadomości.
Dobra notatka:
jest krótka i treściwa;
w punktach przedstawia kluczowe dla tematu informacje zawarte w źródle;
zawiera podkreślenia lub wyróżnienia.
Jeśli przygotowany materiał dotyczy kilku wyróżniających się bloków tematycznych, odpowiednio pogrupuj poszczególne wiadomości. Może pomóc ci wykonanie listy głównych zagadnień, które będą się pojawiać w efekcie końcowym prac. Jedno źródło może zawierać wiadomości z kilku kręgów tematycznych — wówczas dobrze jest wyodrębnić poszczególne wiadomości i przydzielić je do różnych kategorii.
Po wyselekcjonowaniu przydatnych ci informacji, przychodzi czas na ocenę, które z nich są najważniejsze. Powinny one zostać podkreślone w redagowanym tekście czy podczas prezentacji. Mogą również posłużyć za elementy wstępu i zakończenia pracy.
Informacje bardziej szczegółowe, układające się w spójną całość, posłużą za elementy rozwinięcia tematu. Dobrze jest również zawrzeć w końcowym efekcie prac ciekawostki — informacje, które być może nie łączą się ściśle z tematem, ale przykuwają uwagę odbiorców i urozmaicają wypowiedź.
Podczas porządkowania materiałów informacyjnych należy wciąż pamiętać o tym, do czego mają one zostać wykorzystane. Kontrolowanie ilości materiału, jego szczegółowości i stopnia trudności jest bardzo ważne w przygotowywaniu udanych prezentacji, wystąpień lub tekstów.
Dla ucznia:
Dotarłeś już do różnych źródeł i zdobyłeś informacje. Teraz należy je uporządkować!
Już w czasie czytania podkreślaj lub wyróżniaj najważniejsze rzeczy. Możesz również sporządzać notatki.
Pamiętaj o twoim głównym temacie pracy. Odrzuć wszystkie informacje, które go nie dotyczą.
Podziel zebrane źródła w zależności od tematów, jakie poruszają.
Podziel wiadomości zgodnie z planem twojego wypracowania lub wystąpienia.
Oceń, które informacje:
są najważniejsze
Połóż na nie nacisk w dalszej pracy.
są bardziej szczegółowe
Wybierz te interesujące i wykorzystaj w rozwinięciu pracy.
Uporządkowanie zdobytych informacji to ostatni etap pracy z informacją, ale w znaczący sposób wpływa na efekt finalny. Zajęcia mają przekazać wiedzę na temat dobrych praktyk w zakresie organizowania informacji.
Cele operacyjne
Uczestniczki i uczestnicy:
wiedzą, że zdobyte informacje trzeba uporządkować;
znają zasady, według których można porządkować informacje;
umieją zastosować te zasady w praktyce.
Przebieg zajęć:
Kilka dni przed zajęciami uczestniczki i uczestnicy dzielą się na zespoły po 2–3 osoby. Otrzymują zadanie domowe, które będzie przygotowaniem do zajęć. Każda z grup wybiera sobie temat plakatu, który następnie będzie tworzyć w trakcie zajęć. Zadaniem grup jest przygotowanie materiałów do plakatu (tekstów, rysunków, zdjęć, wydruków z internetu itp.).
1.
Zapytaj, w jaki sposób można porządkować zdobyte informacje. Powiedz, że celem lekcji jest nauczenie się, jak porządkować informacje. Przeczytaj uczestnikom 5 zasad organizowania zdobytych informacji i krótko omów je tak, aby wszyscy zrozumieli. (materiał pomocniczy „5 zasad organizacji informacji” (ODT, DOC))
Określ dokładnie, jaki był cel (temat) poszukiwań.
Pogrupuj informacje w taki sposób, żeby podobne znalazły się obok siebie (np. jeśli robisz pracę o psach, to jedną grupą będą informacje o żywieniu, drugą o pielęgnacji, trzecią o zabawach z psami itd.).
Odrzuć wszystko, co nie wiąże się z tematem poszukiwań z punktu 1.
Określ, która informacja jest najważniejsza, umieść ją w pracy w taki sposób, żeby to zaznaczyć.
Określ, które rzeczy są dodatkowe, ale wiążą się z tematem i mogą ubarwić pracę lub posłużyć jako ciekawostki.
2.
Uczestnicy tworzą swój plakat na zadany temat. Mogą go tworzyć dowolnymi technikami plastycznymi przy pomocy dostępnych materiałów.
3.
Grupa po ukończeniu pracy wiesza swój plakat. Inne dzieci mogą wstać i obejrzeć plakaty pozostałych grup. Poproś uczestników, żeby opowiedzieli, w jaki sposób zrealizowali 5 zasad (co było celem, jakie stworzyli grupy informacji, co odrzucili, co uznali za najważniejsze, a co za dodatkowe na swoim plakacie).
4.
Krótko podsumuj zajęcia. Powiedz, że nadmiar informacji jest równie niewygodny dla odbiorcy jak informacja nieprecyzyjna lub jej brak. Podkreśl, że taki sposób organizowania informacji dotyczy różnych form pracy: nie tylko plakatu, ale też prac pisemnych, wypowiedzi ustnych i innych prezentacji.
Ewaluacja
Czy po przeprowadzonych zajęciach uczestniczki i uczestnicy:
wiedzą, w jaki sposób można uporządkować zdobyte informacje i potrafią zasady te zastosować w praktyce?
Opcje dodatkowe
Uczestnicy mogą poprawić swój plakat, jeśli uznają, że zapomnieli o którejś zasadzie lub nie wiedzieli, jak ją wcielić w życie.