Przed komputerem zwykle siedzimy sami, a jednak dzięki niemu spotykamy wiele osób o podobnych zainteresowaniach lub problemach. W internecie tworzą się i żyją różne społeczności. Wraz z rozwojem sieci, pojawiają się także coraz to nowe narzędzia ułatwiające członkom społeczności przekazywanie informacji oraz wspólne działania. Narzędzia te nazywamy mediami społecznościowymi (social media).
Opierają się one na aktywności użytkowników. W obrębie tych mediów zarówno publikacja, jak i odbiór treści są swobodne, zawsze dostępne dla każdego oraz nieograniczone w czasie.
Istnieje wiele rodzajów mediów społecznościowych — każdy dostosowany do określonych zadań. Obok serwisów nastawionych na umożliwienie dyskusji (np. czatów), są te służące współdzieleniu danych (np. YouTube, bazy obrazów) czy te pozwalające budować i podtrzymywać więzi (np. Facebook).
Narzędzia dostępne sieciowym społecznościom umożliwiają obecnie przeprowadzanie różnych wspólnych działań. Dzięki internetowi organizowanie wydarzeń, akcji czy nawet zwykłych spotkań stało się prostsze i szybsze. Wiele z tych działań ma swoją kontynuację poza ekranami komputerów. Inne — nie, lecz są nie mniej ważne dla członków wspólnoty. Np. portal skupiający fanów RPG, rpgcodex.net, zorganizował zbiórkę funduszy dla powstającej gry komputerowej Wasteland 2. Dzięki zbiórce RPG Codex będzie miało w grze własną lokację i postać. Tworzenie gry umożliwił zaś serwis Kickstarter. Jak widzisz, aktywności wielu internetowych społeczności zazębiają się. Jednoczesne korzystanie z wielu narzędzi — internetowych i nie tylko — daje wielkie możliwości wspólnych działań.
Przepływ informacji w mediach społecznościowych służy nie tylko współpracy. Dzięki nim najnowsze wiadomości mogą szybko dotrzeć do wielkiej liczby odbiorców (np. za pośrednictwem Twittera). Strony wiki i internetowe bazy danych to skarbnice wiedzy, materiałów do wykorzystania czy sposobów na rozerwanie się.
Społeczny wymiar internetu wciąż przybiera na sile. Z pewnością przyszłość przyniesie społecznościom on-line jeszcze inne możliwości współdziałania.
Facebook, Nasza Klasa, Twitter… — czy portale społecznościowe mogą służyć do czegoś innego niż tylko rozrywka? Możliwość błyskawicznego kontaktu z szerokim kręgiem osób staje się szczególnie istotna, jeśli potrzebujemy sprawdzonych informacji lub promujemy własne inicjatywy. Dziś nie trzeba już płacić za ogłoszenia w prasie, dzwonić do wszystkich znajomych czy choćby wysyłać do nich e-maili. Ludzie są na wyciągnięcie ręki, tylko od nas zależy, czy potrafimy odpowiednio wykorzystać potencjał portali społecznościowych.
Cele operacyjne
Uczestnicy i uczestniczki:
rozumieją, że media społecznościowe to nie tylko źródło rozrywki;
potrafią wykorzystać potencjał portali społecznościowych m.in. do nagłośnienia różnych inicjatyw lub uzyskania potrzebnej informacji;
potrafią zaplanować promocję akcji społecznej w internecie, wykorzystując portale społecznościowe, fora internetowe lub blogi.
Przebieg zajęć
1.
Zadaj pytanie: jeśli planujemy wakacje nad morzem, a nie wiemy, jaką miejscowość najlepiej odwiedzić, w jaki sposób możemy uzyskać tę informację w internecie?
Wybrane odpowiedzi uczestników zajęć zapisuj na tablicy.
Zadaj pytanie: „Które z wymienionych źródeł informacji jest najszybsze i najbardziej wiarygodne, a które zawiera informacje od naszych znajomych? Czy te dwa kryteria warto połączyć?”.
Jak pytania pomocnicze rozważ:
Jakie strony internetowe warto odwiedzić?
Dlaczego przydatne mogą okazać się blogi? Czym będą różniły się informacje zamieszczone w nich od tych, które pozyskamy na stronach internetowych biur podróży czy poszczególnych miast?
W jaki sposób można uzyskać tę informację za pomocą portali społecznościowych?
Do czego najczęściej wykorzystujemy portale społecznościowe?
Czym poszczególne portale społecznościowe różnią się od siebie?
Zwróć uwagę uczestników zajęć, że internet to nie tylko źródło informacji, które biernie przeglądamy. Fora internetowe lub portale społecznościowe umożliwiają nam również poszukiwanie odpowiedzi na nurtujące nas pytania w sposób czynny — możemy zapytać naszych znajomych (np. Facebook czy NK.pl) lub zwrócić się po opinię do ekspertów (tematyczne fora internetowe) czy pozostałych, anonimowych użytkowników sieci (otwarte fora internetowe).
Zwróć uwagę uczestników zajęć, że portale społecznościowe pozwalają nam błyskawicznie zwrócić się do znajomych z prośbą o pomoc lub opinię. Zaletą mediów społecznościowych w porównaniu z anonimowymi forami internetowymi i poradnikami on-line jest to, że otrzymujemy informacje od własnych znajomych.
2.
Podziel uczestników zajęć na 5 grup. Każdy z zespołów powinien opracować plan sposobu rozpowszechnienia informacji na temat przygotowywanej przez siebie akcji społecznej.
Poszczególne grupy opracowują:
grupa 1 — promocję zbiórki pieniędzy na schroniska dla zwierząt;
grupa 2 — promocję zbiórki dla dzieci w domach dziecka;
grupa 3 — promocję akcji zachęcającej gimnazjalistów i licealistów do częstszego czytania książek;
grupa 4 — promocję akcji mającej na celu przeprowadzenie remontu zaniedbanego basenu;
grupa 5 — promocję akcji mającej na celu zwrócenie uwagi na problem dzikich wysypisk śmieci.
Zwróć uwagę uczestników zajęć, że kluczem do poprawnego rozwiązania zadanie nie jest drobiazgowe zaplanowanie samej akcji, ale przede wszystkim wymyślenie sposobu jej promocji za pomocą mediów społecznościowych.
3.
Poproś kolejne grupy o zaprezentowanie efektów pracy. Nakłoń pozostałych uczestników zajęć do wygłaszania uwag i komentarzy.
Jako pytania pomocnicze rozważ:
Która grupa zaplanowała najciekawsze metody rozpowszechnienia informacji?
Która grupa ma szansę poinformować o swojej inicjatywie najszersze grono osób?
W jaki sposób powinniśmy prowadzić nasze profile w portalach społecznościowych, aby w przyszłości być wiarygodnymi, chcąc np. rozpropagować informacje na temat naszej akcji społecznej?
Ewaluacja
Czy po przeprowadzeniu zajęć ich uczestnicy i uczestniczki:
wiedzą, że portale społecznościowe i fora internetowe to miejsce nie tylko codziennej rozrywki, ale również użyteczna sieć kontaktów, dzięki której możemy pozyskiwać użyteczne informacje?
potrafią zaplanować, w jaki sposób należy rozpowszechnić informacje o podejmowanych przez siebie inicjatywach w sieci; w zależności od potrzeb wykorzystują portale społecznościowe, fan page lub fora internetowe?
Opcje dodatkowe
Zajęcia mogą zostać rozszerzone w ćwiczeniu pierwszym o omówienie przez uczestników najistotniejszych cech głównych portali społecznościowych.
Wypisz na tablicy słowa: NK.pl, Facebook, Twitter, Goldenline, Flickr, Youtube.
Poproś, aby uczestnicy scharakteryzowali poszczególne portale, wskazując:
jakiego typu informacje możemy za ich pomocą wymieniać?
czego możemy dzięki nim dowiedzieć się o naszych znajomych?
różnorodne narzędzia umożliwiające użytkownikom internetu rozbudowaną interakcję. W zależności od charakteru tej interakcji wyróżniamy wśród nich fora, czaty, blogi, portale społecznościowe, społeczności gier sieciowych, serwisy crowdfundingowe i wiele innych.
Kickstarter
jeden z największych amerykańskich portali crowdfundingowych (por. crowdfunding), założony w 2009 roku. Prowadzone są na nim zbiórki funduszy na różne cele, np. tworzenie filmów, gier komputerowych, wynalazków, albumów muzycznych i wiele innych. Najpopularniejszemu projektowi udało się zebrać aż ponad 10 milionów dolarów.
crowdfunding
(inaczej: finansowanie społecznościowe), internetowe pozyskiwanie środków na realizację jakiegoś projektu od dużej liczby osób wpłacających niewielkie kwoty. Crowdfunding staje się coraz bardziej popularny, ponieważ umożliwia zdobycie finansowania niezależne od wielkich wydawców, wytwórni i sponsorów, często narzucających warunki współpracy.
