Lekcja: Wizerunek osób publicznych
wróć do spisu treściWiedza w pigułce ?
Jeśli myślisz, że aktorka odbierająca Oscara potknęła się niechcący, a zdjęcie pokazujące gwiazdę w krępującym momencie znalazło się na serwisie plotkarskim przypadkiem — mylisz się.
Tworzenie wizerunku osób publicznych najczęściej jest sprawnie zarządzanym procesem, w którym bierze udział wiele osób.
Wizerunek osoby publicznej to wyobrażenie funkcjonujące na jej temat, postrzeganie jej przez społeczeństwo. Tworzy się go głównie poprzez:
- analizowanie opinii i stworzenie strategii;
- manipulowanie informacjami i PR — współpraca z mediami; ukrywanie pewnych faktów, lansowanie innych;
- pracę nad wyglądem fizycznym — ubiór i styl, postawa i mowa ciała, sposób wypowiadania się itp.;
- wykorzystywanie mechanizmów psychologicznych i socjologicznych.
Kluczową rolę w budowaniu wizerunku gra wybór i kontrola miejsc, w których osoba publiczna pokazuje się w określony sposób. Są to również przestrzenie w sieci. Aktywność w serwisach społecznościowych mówi o osobowości. Rzadko jednak blogi, posty, tweety pisane są osobiście przez gwiazdy lub polityków. Tak jak resztą działań kreujących wizerunek, zajmują się tym zespoły specjalistów.
Wizerunkiem stosunkowo łatwo można manipulować. Wypowiedzi wyrwane z kontekstu tracą swój pierwotny sens. To samo zdjęcie opatrzone różnymi komentarzami może wywołać różne reakcje.
Za informacjami pojawiającymi się w serwisach plotkarskich (polski Pudelek, amerykański TMZ) zazwyczaj stoją intencje pozytywne (celem jest ocieplenie wizerunku) lub negatywne (działalność mająca zmienić opinię na temat danej osoby). Strony z plotkami mogą wykreować celebrytę, ale mogą także złamać karierę.
Podczas szukania informacji na temat osoby publicznej zwracaj uwagę na to, do jakiego źródła sięgasz. Korzystaj z wielu, sprawdzaj ich wiarygodność i obiektywność, porównuj informacje, konteksty i opinie.
wróć do spisu treściPomysł na lekcję ?
Informacje o osobach publicznych wraz z rozwojem nowych mediów są łatwiej dostępne i jest ich więcej. Przy czytaniu informacji czy oglądaniu zdjęć dotyczących osób publicznych przydatna jest umiejętność krytycznego spojrzenia na ich wizerunek. Uczestnicy i uczestniczki zajęć będą zastanawiać się nad tym, w jaki sposób kreowany jest wizerunek, co wpływa na jego kształtowanie i jakie elementy się na niego składają.
Cele operacyjne
Uczestnicy i uczestniczki:
- potrafią w sposób krytyczny czytać informacje związane z wizerunkiem osób publicznych;
- rozumieją, w jaki sposób kształtowany jest wizerunek osób publicznych;
- wiedzą, że wizerunek osób publicznych może się różnić w zależności od źródła, z którego czerpiemy informacje;
- wiedzą, co składa się na wizerunek osoby publicznej;
- wiedzą, że wizerunkiem można łatwo manipulować.
Przebieg zajęć
1.
Poproś uczestników i uczestniczki o wypisanie jak największej ilości słów, pojęć i skojarzeń związanych ze słowem „wizerunek”. Po 2 minutach napisz na tablicy: „Wizerunek”. Rozpocznij burzę mózgów na temat wizerunku. Zapisuj pojawiające się odpowiedzi na tablicy w formie mapy myśli.
Spróbujcie wspólnie podsumować mapę myśli, biorąc pod uwagę odpowiedzi na następujące pytania:
- Czym jest wizerunek?
- Co składa się na wizerunek?
- Jak kształtowany jest wizerunek?
2.
Napisz na środku tablicy wyrażenie: „osoba publiczna”. Poproś grupę o podawanie nazwisk osób publicznych. Zadając pytania, nakieruj grupę na różne osoby: piosenkarzy, artystów, polityków, biznesmenów, naukowców. Pojawiające się odpowiedzi zapisuj na tablicy.
4.
Poproś grupy o przedstawienie osób, których wizerunki analizowali. Następnie rozpocznij rozmowę dotyczącą kształtowania wizerunku.
Pytania pomocnicze, które możesz zadać:
- Co składa się na wizerunek osoby publicznej?
- Jak osoba publiczna może świadomie wpływać na kształtowanie swojego wizerunku?
- Jak jeszcze kształtowany jest wizerunek osób publicznych?
- Co wpływa na wizerunek osób publicznych oprócz ich samych i osób z nimi współpracujących?
Jeśli w odpowiedziach nie będzie o tym wzmianki, zwróć uwagę na:
- sztaby ludzi zaangażowanych w tworzenie wizerunku;
- rolę serwisów plotkarskich;
- różne prezentowanie osób w zależności od medium;
- świadome posunięcia związane z wizerunkiem (ubiór, miejsca, gdzie się pokazują osoby, celowe zdarzenia sprawiające wrażenie przypadkowych).
Ewaluacja
Czy uczestnicy i uczestniczki po przeprowadzeniu zajęć:
- potrafią w sposób krytyczny czytać informacje związane z wizerunkiem osób publicznych?
- rozumieją, w jaki sposób kształtowany jest wizerunek osób publicznych?
- wiedzą, że wizerunek osób publicznych może się różnić w zależności od źródła, w którym są one przedstawiane?
- wiedzą, co składa się na wizerunek osoby publicznej?
- wiedzą, że wizerunkiem można łatwo manipulować?
Opcje dodatkowe
Jeśli nie masz dostępu do komputerów, ćwiczenie 3 możesz zmodyfikować. Wydrukuj lub wyświetl na rzutniku zdjęcia Bieber 1, 2 i 3. Następnie poproś grupy o analizę wizerunku na podstawie tych zdjęć.
wróć do spisu treściMateriały ?
instrukcja dla grup „Osoba publiczna” (ODT, DOC)
Zdjęcia:
Bieber 1, fot.lwpkommunikacio, źródło: http://www.flickr.com/photos/lwpkommunikacio/8208771728/in/photostream/, CC-BY
Bieber 2, fot. iloveJB123, źródło: http://www.flickr.com/photos/67926342@N08/6175344309/, CC-BY
Bieber 3, fot.lwpkommunikacio, źródło: http://www.flickr.com/photos/lwpkommunikacio/8208772668/in/photostream/, CC-BY
wróć do spisu treściZadania sprawdzające ?
wróć do spisu treściSłowniczek ?
- PR
- (ang. public relations), kształtowanie, budowanie i utrzymywanie dobrych stosunków danego podmiotu (firmy, osoby publicznej itp.) z otoczeniem.
Zobacz cały słowniczek.
wróć do spisu treściCzytelnia ?
- Słobodianiuk Elina, Wizerunek osobisty. Tworzenie wizerunku narzędziami PR [PDF], „Zierkało riekłamy”, Nr 5/2005, [dostęp: 19.04.2013], Dostępny w Internecie: www.proto.pl/PR/Pdf/Wizerunek_osobisty.pdf.
- Wojciech Markiewicz, [online],Fabryka Celebrytów, Tygodnik Polityka,[dostęp:13.06.2013],Dostępny w Internecie:http://www.polityka.pl/kultura/aktualnoscikulturalne/1500617,1,zostac-gwiazda.read.