Podziel uczestników na grupy po 4–5 osób i rozdaj materiał pomocniczy „Netykieta” (ODT, DOC). Poproś o przeczytanie tekstu, a następnie dopasowanie prawdziwych imion do nicków forumowych. Imiona wraz z nickami uczestnicy zapisują na kartce.
45m
Bez Internetu
Ta lekcja jest częścią tematu Etyka i wartości na poziomie szkoła podstawowa 4-6.
Lekcja: Bądźmy życzliwi w sieci!
wróć do spisu treściWiedza w pigułce ?
Dla nauczyciela
Internet jest miejscem spotkań z innymi osobami. Za awatarami i nickami kryją się prawdziwi ludzie. Kontakty z nimi powinny więc odbywać się wedle zasad podobnych do tych stosowanych poza siecią, a więc przede wszystkim z zachowaniem postawy szacunku i uprzejmości. Niestety, postępowanie wielu osób sprawia wrażenie, jakby uznawali anonimowość za coś, co zwalnia z odpowiedzialności za słowo.
Tymczasem sieć jest przestrzenią publicznej wymiany myśli — dbałość o nią leży w interesie wszystkich użytkowników. Pomaga w tym przestrzeganie netykiety, czyli zbioru zasad właściwego zachowania w Internecie. Ich stosowanie ma również wymiar pragmatyczny: wpływa na pozytywny wizerunek użytkownika w oczach innych internautów, a także poprawia skuteczność działań w sieci, ułatwia porozumienie.
Oprócz tego by zachowywać się kulturalnie, podczas komunikacji w internecie należy pamiętać o:
- nienadużywaniu wielkich liter
Wypowiedź zapisana wielkimi literami jest odbierana jako wykrzyczana.
- pisaniu w sposób poprawny ortograficznie, gramatycznie i interpunkcyjnie
- unikaniu nadmiernego stosowania emotikonek i znaków interpunkcyjnych
Kulturalne zachowanie w sieci jest przede wszystkim wskazaniem etycznym. Wszyscy chcielibyśmy, aby nasze poglądy i opinie były poważane i aby z ich powodu nikt nas nie obrażał.
Warto więc czasem wczuć się w sytuację drugiej osoby i spróbować odpowiedzieć sobie na pytania:
- Czy chciałbyś, żeby twoje działanie stało się powszechne — żeby wszyscy postępowali tak jak ty?
- Jak byś się poczuł jako odbiorca twojego komunikatu?
Podczas sporów z innymi i zderzania się z odmiennymi punktami widzenia — niezależnie od tego, czy w Internecie, czy też poza nim — najlepiej zachowywać postawę tolerancji i otwartości. Dobrze jest pamiętać o tym, że czasem możemy nie mieć racji, posiadać błędne informacje albo mylne wyobrażenie na dany temat. Warto zaakceptować fakt, że niekoniecznie każdego musimy przekonać do naszego punktu widzenia — wszyscy mają prawo do własnego zdania. Warto życzliwie wysłuchiwać argumentów strony przeciwnej, ponieważ czasem są one faktycznie przekonujące. Jeśli wysłuchujesz dyskutanta, istnieje dużo większe prawdopodobieństwo, że i ty zostaniesz właściwie wysłuchany.
Dla ucznia
Podczas rozmów w Internecie, pamiętaj o tym, że po drugiej stronie siedzi ktoś taki jak ty. Również ma swoje zdanie na dany temat, pewne problemy i uczucia. Można go zranić.
Otwartość na drugiego człowieka oznacza bycie gotowym na uprzejmą rozmowę i do okazania pomocy. Łatwo jest poniżać osoby mniej obeznane z komputerami albo nieposiadające takiej wiedzy jak ty. Albo wyśmiewać się z czyjegoś gustu czy nieudanego żartu. Łatwo — tylko po co to robić? W ten sposób możesz tylko kogoś skrzywdzić. Dużo lepiej skupić się na rzeczowych rozmowach i pomocy innym.
Netykieta to zbiór zasad właściwego zachowania w sieci. Wiele z jej wskazań dotyczy szacunku dla innych osób, tolerancji i otwartości. Szanowanie innych to również kulturalne wypowiadanie się. Dlatego pamiętaj, aby:
- nie stosować zbyt wielu wielkich liter (tekst zapisany wielkimi literami rozumie się jako „wykrzyczany”);
- pisać poprawnie, stosować właściwe znaki interpunkcyjne;
- unikać nadmiaru emotikonek.
Pomysł na lekcję ?
Komunikacja przez internet powinna opierać się na szacunku dla rozmówców i zasad panujących w miejscach komunikacji: na forach, czatach i portalach społecznościowych. Lekcja wprowadza pojęcie „netykiety” i zawiera wytłumaczenie, dlaczego tak ważne jest jej przestrzeganie.
Cele operacyjne
Uczestniczki i uczestnicy:
- wiedzą, że w internecie spotykają prawdziwych ludzi, a nie nicki i awatary;
- znają podstawowe zasady netykiety.
Przebieg zajęć
1.
2.
Poproś wszystkich, żeby zastanowili się, co czuły osoby rozmawiające na forum. Wypisz wszystkie imiona na tablicy. Przy nich uczestnicy dopisują uczucia, które wydaje im się, że mogą pojawiać się u rozmówców. Porozmawiaj z uczestnikami i uczestniczkami. Powiedz, że każdy nick to jakaś osoba, która ma imię, swoje zainteresowania, pasje, wiek, umiejętności. Każdy jest inny i jeśli chcemy wspólnie rozmawiać, należy zaakceptować fakt, że ludzie są różni.
3.
Zapytaj uczestników, czym jest według nich netykieta. Powiedz, że to zlepek słów „etykieta” i „net” — zbiór zasad, których powinni przestrzegać użytkownicy internetu. Powieś na tablicy napisane na kartonie podstawowe zasady netykiety.
Przede wszystkim zwróć uwagę na: kulturalne wypowiadanie się, szanowanie innych, słuchanie innych, tolerancję na odmienne podglądy, zainteresowania, umiejętności i wiek rozmówców. W drugiej kolejności: precyzyjne wypowiadanie się, unikanie błędów ortograficznych, unikanie zbyt dużej ilości wykrzykników, znaków zapytania i emotikonek, sprawdzanie, czy ktoś już nie zadał podobnego pytania lub czy odpowiedzi na nie nie znajdziesz na stronie.
Poproś o podanie przykładów łamania netykiety. Zaznacz na plakacie zasady, które według uczestników najczęściej są łamane.
Przypomnij uczestnikom, że za nickiem zawsze kryje się jakaś osoba. Powinniśmy w internecie pisać tylko to, co powiedzielibyśmy także w normalnej rozmowie.
4.
Uczestnicy z powrotem siadają w grupach (tych samych, co poprzednio). Rozdaj im kolorowe zakreślacze i poproś, aby kolorem zielonym zakreślili wypowiedzi zgodne z netykietą, pomarańczowym — niezgodne.
5.
Poproś uczniów o przyklejenie swoich kartek do tablicy w taki sposób, żeby wszyscy mogli zobaczyć, jak pozaznaczali teksty zakreślaczami. Jeśli między grupami wystąpią różnice, pozwól uczestnikom porozmawiać i przedstawić własną argumentację.
Zakończ zdaniem, że w internecie jesteśmy tymi samymi ludźmi co w rzeczywistości i powinniśmy zachowywać się równie kulturalnie jak w bezpośredniej rozmowie.
Ewaluacja
Uczestniczki i uczestnicy:
- wiedzą, co oznacza słowo netykieta;
- znają podstawowe zasady netykiety;
- wiedzą, że przy drugim komputerze siedzi inny człowiek i że mamy obowiązek traktować go z szacunkiem.
Opcje dodatkowe
Poproś uczestników o przeredagowanie wypowiedzi z materiału pomocniczego „Netykieta” (ODT, DOC) w taki sposób, żeby były one zgodne z netykietą.
wróć do spisu treściMateriały ?
Materiał pomocniczy „Netykieta” (ODT, DOC)
wróć do spisu treściZadania sprawdzające ?
Słowniczek ?
- netykieta
- zbiór zasad kulturalnego zachowania w internecie
- emotikona
- połączenie znaków graficznych w tzw. buźkę, pomaga pokazać nastrój
- awatar
- obrazek lub zdjęcie zastępujące prawdziwe zdjęcie użytkownika
- nick
- nazwa użytkownika, pseudonim zastępujący prawdziwe imię i nazwisko
Czytelnia ?
- Netykieta: internetowe savoir-vivre [online], [dostęp: 25.11.2013], dostępny w Internecie: http://taat.pl/article/netykieta/index.php.