Scenariusze zajęć, ćwiczenia, materiały

45m
Nie wymaga dostępu do Internetu
Bez Internetu

Ta lekcja jest częścią tematu Relacje w środowisku medialnym na poziomie szkoła ponadgimnazjalna.

Lekcja: Efektywna komunikacja w sieci

wróć do spisu treści

Wiedza w pigułce ?

Komunikacja on-line różni się od tej off-line. W internecie komunikacja oparta jest w dużej mierze na tekście. Możesz korzystać także z przekazów audiowizualnych, ale komunikując się w sieci, najczęściej wysyłasz wiadomości na czacie, piszesz maile, umieszczasz posty na forach lub portalach społecznościowych.

Komunikacja w sieci to tzw. zimna komunikacja — pozbawiona mowy ciała i tonu głosu. Aby zneutralizować brak przekazu pozawerbalnego, który jest tak samo ważnym elementem komunikowania się z innymi jak słowa, zwracaj szczególną uwagę na bycie uprzejmym dla innych.

Nadmiar emotikonów nie jest dobrze przyjmowany. W komunikacji zawodowej nie stosuj ich w ogóle.

W sieci hierarchia społeczna i podziały towarzyskie są dużo mniej widoczne. Warto jednak zachowywać formy grzecznościowe — ich stosowanie dobrze o tobie świadczy.

Najważniejsze aspekty pisania i komunikowania w sieci to:

  • precyzyjne formułowanie myśli. Przedstawiaj merytoryczne argumenty, stawiaj konkretne pytania;
  • dopasowywanie komunikatu do odbiorcy i kanału komunikacji. To, co piszesz do kolegi na czacie i do nauczyciela w mailu powinno się od siebie różnić.

Nie rezygnuj z poprawności językowej. Zła interpunkcja i brak znaków diakrytycznych może bardzo negatywnie wpłynąć na przekaz.

Komunikacja w internecie jest szybka. Emocjonalny odbiór i mylne interpretacje wypowiedzi innych są powszechne. Unikniesz konfliktów, jeśli w pisaniu i czytaniu wypowiedzi:

  • oddzielisz emocje od argumentów (nigdy nie stosuj argumentów ad personam — często nie znasz osoby, z którą dyskutujesz);
  • zastanowisz się, czy twoja wypowiedź nikogo nie urazi;
  • nie będziesz brał wszystkiego do siebie (w sieci trudniej odczytuje się intencje).

Kiedy konflikt rozwinie się, przerwij rozmowę, zastanów się i przeanalizuj sytuację. Jeśli uznasz, że to potrzebne, przedstaw swoje stanowisko raz jeszcze, wytłumacz je i przeproś. W sieci nic nie ginie: jeśli ktoś trafi na taką korespondencję, zobaczy, że potrafisz dyskutować rozsądnie i rzeczowo.

wróć do spisu treści

Pomysł na lekcję ?

Komunikacja w internecie ma swoje niepodważalne zalety. Korzystając z niej, warto zwrócić uwagę na kilka kwestii. Jaki kanał wybrać? Jak sformułować komunikat? O co się zatroszczyć, żeby być dobrze zrozumianym lub zrozumianą? Jak radzić sobie z sytuacjami konfliktowymi? Uczestnicy i uczestniczki zajęć będą mieli okazję poszukać odpowiedzi na te pytania.

Cele operacyjne

Uczestnicy i uczestniczki:

  • potrafią dobrać formę wypowiedzi odpowiednią dla jej odbiorcy;
  • potrafią wybrać odpowiedni kanał komunikacyjny w zależności od celu komunikacji;
  • wiedzą, jak się zachować, jeśli wejdą z kimś w konflikt w internecie;
  • znają zasady zrozumiałej pisowni w komunikacji internetowej;
  • rozumieją, że komunikaty w internecie mogą być inaczej odbierane niż w komunikacji bezpośredniej.

Przebieg zajęć

1.

Zapytaj uczestników i uczestniczki, jakimi kanałami można komunikować się w internecie.

Jeśli nie padną takie odpowiedzi, zwróć uwagę na:

  • maile
  • konferencje wideo
  • czaty komunikatorów
  • fora i grupy dyskusyjne
  • serwisy społecznościowe (komentarze, posty, wiadomości, czat)

Zwróć uwagę, że kanały dobieramy różnie w zależności od celu komunikacji i osób, z którymi się komunikujemy. Zapytaj grupę:

  • Jakich kanałów używacie w komunikacji z rówieśnikami?
  • Jakich do komunikacji z nauczycielami?
  • Jakich do komunikacji z organizacjami, instytucjami?
2.

Podziel uczestników i uczestniczki na 8 grup. Każdej grupie daj jedną instrukcję z instrukcji dla grup „Komunikaty” (ODT, DOC). Poproś o zapoznanie się z instrukcją i wykonanie zadania. Poproś grupy o przeczytanie swoich komunikatów i propozycję zmian. Następnie rozpocznij rozmowę na forum, zadając pytania:

  • Czy kanały zostały odpowiednio dobrane do komunikatów i sytuacji?
  • Na co zwrócić uwagę, pisząc maila do dyrektora czy nauczyciela?
  • Czy akapity mogą być przydatne w pisaniu maili?
  • Które komunikaty można by uznać za natarczywe?
  • Które za niegrzeczne?
  • W których komunikatach ważne było, żeby zadbać o poprawność językową, interpunkcję, pisownię z polskimi znakami i wielkimi literami?
  • Dlaczego precyzyjne formułowanie myśli i precyzyjne stawianie pytań jest szczególnie ważne w komunikacji w internecie?
3.

Podziel uczestników i uczestniczki na 4 grupy. Poproś każdy zespół o opracowanie listy rad — kroków dotyczących jednej z poniższych sytuacji:

  1. Weszliście w konflikt z innym użytkownikiem na forum dyskusyjnym.
  2. Zaczynacie się kłócić ze znajomą na czacie.
  3. Dostaliście niezrozumiałego maila, wydaje się wam niemiły.
  4. Wymieniacie złośliwe komentarze w serwisie społecznościowym z osobą, którą niezbyt dobrze znacie.

Następnie poproś grupy o podawanie propozycji. Zapisuj je hasłowo na tablicy. Podsumuj dyskusję, zwracając uwagę na:

  • rolę zrobienia sobie przerwy w komunikacji, jeśli emocje biorą górę;
  • ostrożność (w internecie zostają ślady komunikacji);
  • sposoby wycofania się z konfliktu z twarzą;
  • używanie merytorycznych argumentów;
  • nieużywanie argumentów dotyczących osoby (ad personam);
  • uważne stosowanie żartów (mogą być źle zrozumiane).

Ewaluacja

Czy po przeprowadzeniu zajęć uczestnicy i uczestniczki:

  • potrafią dobrać odpowiednią formę wypowiedzi w zależności od jej odbiorcy?
  • potrafią wybrać odpowiedni kanał komunikacyjny w zależności od celu komunikacji?
  • wiedzą, jak się zachować, jeśli wejdą z kimś w konflikt w internecie?
  • znają zasady zrozumiałej pisowni w komunikacji internetowej?
  • rozumieją, że komunikaty w internecie mogą być inaczej postrzegane niż w komunikacji bezpośredniej?

Opcje dodatkowe

Ćwiczenie 2 możesz rozszerzyć o pisanie przez grupy poprawionego komunikatu.

W ćwiczeniu 3 możecie na koniec wspólnie wypisać listę dobrych praktyk w sytuacji konfliktu.

wróć do spisu treści

Materiały ?

instrukcja dla grup „Komunikaty” (ODT, DOC)

wróć do spisu treści

Zadania sprawdzające ?

Zadanie 1

Dopasuj komunikaty do kanału i odbiorcy.

Przeciągnij odpowiedzi i upuść w wybranym polu.

Kanał i odbiorca:

  • mail do nauczyciela
  • wiadomość na czacie
  • wiadomość w serwisie społecznościowym
  • komentarz na forum dyskusyjnym
  • komentarz na blogu

  • Witam,
    w załączniku przesyłam swoją pracę.
    pozdrawiam
    Tomek Sikora
  • super, to widzimy się za pół godziny. ale będzie ;P

  • Podeślij mi link do strony o której rozmawialiśmy.
    g.
  • Wspomniany przez Arta555 artykuł wg mnie jedynie powierzchownie traktuje zagadnienie. Informacje w nim zawarte odbiegają od rzeczywistości i opierają się na wątpliwym źródle informacji. Nie polecam.

  • Zdjęcia piękne! Aż mam ochotę tam jechać już dziś. Dzięki za inspirację :)


wróć do spisu treści

Słowniczek ?

kanał informacji
(inaczej: kanał komunikacyjny) połączenie pozwalające na komunikację pomiędzy dwoma osobami, służy wymianie informacji, np. kable telefonu, stronice książki, fale radiowe. Kanał informacji to co innego niż medium: zwykle dane medium (środek komunikacji, np. telewizja) wykorzystuje pewne kanały informacyjne do nadawania określonych przekazów.
komunikacja niewerbalna
porozumiewanie się bez użycia słów. Środki komunikacji niewerbalnej są różnorodne. Oddziałuje ona przede wszystkim na zmysły wzroku (to np. gesty, mimika, postawa ciała) i słuchu (intonacja, sposób mówienia).
znaki diakrytyczne
znaki graficzne (kropki, kreski, daszki, ogonki, kółeczka, akcenty itp.) w alfabetach umieszczane nad i pod literami.
emotikony
znaki emocji tworzone głównie za pomocą znaków interpunkcyjnych i liter alfabetu łacińskiego, np.: :-), ^-^, ;P.

Zobacz cały słowniczek.

wróć do spisu treści

Czytelnia ?

wróć na górę