Poproś uczestników i uczestniczki, aby wyobrazili sobie, że w ich klasie pojawia się przybysz z kosmosu i chciałby dowiedzieć się jak najwięcej o życiu na Ziemi. Ma ze sobą listę zadań do wykonania: przejażdżka metrem, pływanie na basenie, kierowanie samochodem, udział w konkursie plastycznym. Problem w tym, że nasz gość nie wie, co powinien zrobić, w jaki sposób może wykonać powierzone mu zadania. Skąd może się dowiedzieć, jak korzysta się z metra, co zabrać na basen i jak się tam zachować, jak poruszać się na ulicy samochodem, co oznaczają znaki drogowe? Zapytaj, co może mu w tym pomóc. Powiedz, że w wielu sytuacjach pomagają nam regulaminy, które określają reguły zachowania się lub korzystania z przestrzeni, urządzeń i sprzętów, np. regulamin korzystania z komunikacji miejskiej.
45m
Bez Internetu
Ta lekcja jest częścią tematu Bezpieczeństwo na poziomie szkoła podstawowa 4-6.
Lekcja: Czemu służą regulaminy?
wróć do spisu treściWiedza w pigułce ?
Regulamin to zbiór zasad, których należy przestrzegać w pewnej sytuacji. Zawiera prawa i obowiązki jej uczestników. Może dotyczyć zachowania w jakimś miejscu, np. na basenie lub ściance wspinaczkowej. Regulaminy mogą też określać, jak korzystać z danej rzeczy lub usługi, np. sklepu internetowego czy portalu społecznościowego.
Po co nam regulaminy?
Świat zupełnie pozbawiony reguł zachowania byłby bardzo nieuporządkowany i niebezpieczny. Dzięki regulaminom każdy wie, co powinien robić, żeby działać jak najlepiej i nie wchodzić innym w drogę.
Wyobraź sobie choćby, że na pewnym basenie nikt nie przestrzega regulaminu. Dzieci skaczą do wody na główkę i biegają po mokrych kafelkach. Nie dość, że mogą sobie coś zrobić, to jeszcze zagrażają innym pływającym. Ratownicy nie są w stanie pomóc tak wielu osobom naraz. Takie miejsce byłoby bardzo niebezpieczne, a korzystanie z niego uciążliwe.
Mimo że regulamin wydaje się ograniczać naszą swobodę, tak naprawdę umożliwia nam sprawne korzystanie z ogólnodostępnych usług.
Dzięki regulaminom możemy też szybko sprawdzić, jak coś działa. Na przykład: kiedy chcemy kupić pewną rzecz przez internet, w regulaminie szybko sprawdzimy różne ważne informacje. Dowiemy się, jak może zostać przesłany towar, jak dokonać płatności albo zwrotu. Dzięki regulaminowi nie jesteśmy zagubieni w nowym miejscu czy robiąc coś po raz pierwszy.
Kłopoty z regulaminami
Regulaminy są umowami, a użytkownicy zobowiązują się do ich przestrzegania. Zwykle, aby były ważne, muszą być napisane odpowiednim językiem prawnych regulacji. Wynikają z tego ich następujące cechy:
- są długie;
- zawierają trudne słowa i skomplikowane zdania;
- są podzielone na części — paragrafy;
- napisane są często małą czcionką i nie są zbyt czytelne.
Wszystko to sprawia, że dosyć trudno je zrozumieć. Mimo to, jeśli godzimy się na jakiś regulamin, powinniśmy znać jego treść. Jego nieprzestrzeganie może nieść ze sobą poważne konsekwencje.
Dlatego lepiej nie akceptować regulaminów lekkomyślnie. Lepiej poprosić dorosłego o pomoc w decyzji, zanim wyrazisz zgodę na podporządkowanie się zasadom jakiegoś regulaminu.
wróć do spisu treściPomysł na lekcję ?
Regulaminy stały się dla nas codziennością i coraz rzadziej zwracamy na nie uwagę w świecie rzeczywistym. Podobnie w internecie pojawiają się wszędzie, a my czasem pochopnie je akceptujemy. Lekcja pokazuje, czym są regulaminy i w jakich sytuacjach możemy je spotkać. Uczestnicy i uczestniczki, biorąc udział w aktywnościach, przekonują się, jakie konsekwencje mogą się pojawić w przypadku nieprzestrzegania regulaminów. Sami też tworzą własny regulamin gry.
Cele operacyjne
Uczestniczki i uczestnicy:
- wiedzą, czym jest regulamin i czym się charakteryzuje;
- potrafią wskazać sytuacje, w których spotykamy się z regulaminami;
- wiedzą, że regulaminy występują także w internecie, i są świadomi, w jaki sposób się je akceptuje;
- wiedzą, że za nieprzestrzeganie regulaminu mogą grozić określone w nim konsekwencje;
- potrafią przygotować prosty regulamin gry.
Przebieg zajęć
Zwróć uwagę, że regulaminy spotykamy często w codziennym życiu. Zapytaj, jakie przykłady regulaminów znają uczestniczki i uczestnicy, np. regulamin korzystania z komunikacji miejskiej, uczestnictwa w konkursie, korzystania z placu zabaw. Pokaż regulamin znany uczestnikom i uczestniczkom z życia szkoły. Stwórz pary i rozdaj losy z nazwami regulaminów. Możesz skorzystać z materiału pomocniczego „Nazwy regulaminów - losy”. (ODT, DOC) Zadaniem pary jest wymyślenie trzech zasad wylosowanego regulaminu, a następnie przedstawienie ich grupie. Grupa musi zgadnąć, jakiego regulaminu mogą dotyczyć wymyślone zasady. Zwróć uwagę, że regulaminy często określają zasady bezpieczeństwa, pomagają dowiedzieć się, w jaki sposób możemy z czegoś korzystać, określają nasze prawa i obowiązki względem innych osób.
Rozdaj parom przykładowe regulaminy (materiał pomocniczy „Przykłady regulaminów” (ODT, DOC)), aby pokazać, jak wyglądają graficznie i czym mogą się charakteryzować. Porozmawiaj o tym, co dzieci zauważyły, np. że są podzielone na części, które nazywamy paragrafami, są długie, czasem mało czytelne – pisane małym druczkiem, zawierają często dużo skomplikowanych słów. Zauważ, że regulaminy mogą dotyczyć świata rzeczywistego oraz internetu, np. gdy gramy w grę, korzystamy z portalu społecznościowego lub chcemy dokonać zakupu w sklepie internetowym. Zawsze tego typu aktywności w internecie wiążą się z wyrażeniem zgody lub nie na regulamin, który pojawia się na ekranie. Zapytaj, co powinniśmy zrobić, gdy pojawi się regulamin. Podkreśl, że zawsze należy poprosić o pomoc osobę dorosłą, która po przeczytaniu treści regulaminu zdecyduje, czy można go zaakceptować.
Porozmawiaj z uczestnikami i uczestniczkami o tym, jakie konsekwencje mogą nas spotkać, gdy pochopnie zaakceptujemy regulamin lub nie będziemy się do niego stosować. Zapytaj, dlaczego trzeba czytać regulaminy. Powiedz, że czasem akceptacja regulaminu (np. w grach) wiąże się dodatkowymi opłatami, które będą musieli ponieść rodzice lub opiekunowie. Jeśli pochopnie udzielimy zgody, nasze dane, zdjęcia mogą być dowolnie wykorzystywane i przekazywane innym np. przez administratora portalu społecznościowego. Odwołaj się do regulaminów, które były oglądane wcześniej, zwróć uwagę, jak dużo w nich skomplikowanych sformułowań, dlatego tak ważna jest tutaj ostrożność i sprawdzenie treści przez osobę dorosłą.
Rozdaj karty pracy z przykładowym regulaminem prostej gry (karta pracy „Regulamin gry w Królestwo”) (ODT, DOC), z jakim możemy się spotkać np. w internecie. Poproś, aby każdy się z nim zapoznał. Następnie wspólnie odczytajcie paragrafy, wstawiając brakujące słowa. Podsumuj, że regulaminy dbają także o użytkowników gry oraz o przestrzeganie zasad netykiety, czyli zachowania się w internecie.
Na zakończenie poproś o wklejenie do zeszytu podsumowania z załącznika „Wiedza w pigułce”, który zawiera najważniejsze informacje z lekcji.
Ewaluacja
Czy po przeprowadzeniu zajęć ich uczestniczki i uczestnicy:
- rozumieją, czym jest regulamin i czym się charkteryzuje;
- potrafią wskazać sytuacje, w których spotykamy się z regulaminami;
- rozumieją, że regulaminy występują także w internecie, oraz mają świadomość, jaki sposób się je akceptuje;
- rozumieją, że za nieprzestrzeganie regulaminu mogą grozić określone w nim konsekwencje;
- potrafią przygotować prosty regulamin gry?
Opcje dodatkowe
Jeśli masz więcej czasu, możesz poprosić grupę, aby samodzielnie wymyśliła regulamin w formie rysunkowej dotyczący korzystania z jakiejś przestrzeni w szkole. Prace mogą zostać zaprezentowane w formie wystawy lub wklejone do gazetki szkolnej.
wróć do spisu treściMateriały ?
- materiał pomocniczy „Nazwy regulaminów - losy” (ODT, DOC)
- materiał pomocniczy „Przykłady regulaminów (ODT, DOC)”
- karta pracy „Regulamin gry w Królestwo” (ODT, DOC)
Zadanie dla ucznia ?
Słowniczek ?
- regulamin
- zbiór zasad, których należy przestrzegać w pewnej sytuacji. Zawiera prawa i obowiązki jej uczestników. Może dotyczyć zachowania w jakimś miejscu, np. na basenie lub ściance wspinaczkowej. Regulaminy mogą też określać, jak korzystać z danej rzeczy lub usługi, np. sklepu internetowego czy portalu społecznościowego.
- umowa
- porozumienie i zgoda na wspólne wykonanie jakiejś czynności lub rzeczy