Podziel uczestników na grupy po 3–4 osoby, tak żeby każda z grup miała sprzęt do wykonania fotografii. Poproś uczestników, żeby zrobili jedno zdjęcie wybranego obiektu (osoby, przedmiotu). Jeśli zrobią więcej, poproś, żeby do pokazania innym wybrali to, które ich zdaniem wyszło najlepiej.
45m
Internet
Ta lekcja jest częścią tematu Język mediów na poziomie szkoła podstawowa 4-6.
Lekcja: Jak zrobić dobre zdjęcie?
wróć do spisu treściWiedza w pigułce ?
Dla nauczyciela
Fotografia jest dziś jednym z języków, jakim na co dzień mówią do nas media.
W dzisiejszych czasach niemal każdy ma dostęp do aparatów fotograficznych, zazwyczaj cyfrowych. Nie wszyscy jednak znają podstawowe zasady kompozycji zdjęcia, które pomagają w dobrym uchwyceniu tematu.
- Zwykle intuicyjnie ustawiamy kadr tak, aby najważniejszy obiekt był na środku. Jednak dużo lepsze okazują się zdjęcia, których autorzy stosują regułę trójpodziału. Wyobraź sobie dwie symetryczne linie poziome i dwie linie pionowe, dzielące kard na dziewięć identycznych pól. W czterech punktach przecięcia się tych linii znajdują się punkty nazywane mocnymi punktami obrazu. To właśnie w nich powinny pojawić się istotne dla zdjęcia elementy.
- Zadbaj o dobre oświetlenie. Uważaj na to, gdzie znajduje się źródło światła.
- Zwracaj uwagę na to, co dzieje się wokół fotografowanego obiektu. Bardzo często uwagę od niego odciągają niepotrzebne, zakłócające odbiór elementy. Czasem mogą nimi być nawet przypadkowe przedmioty w zbyt kontrastowych kolorach lub za jasno oświetlone. Staraj się je wyeliminować. Na wielu zdjęciach zdarza się również, że za dużo miejsca w kadrze zajmuje np. niebo lub chodnik.
- Używaj zooma i poruszaj się wokół modela. Staraj się tak skomponować kadr, aby przestrzeni wokół obiektu nie było ani za dużo, ani za mało.
- Sylwetki ludzkie wychodzą na zdjęciach korzystniej, gdy są fotografowane z poziomu wzroku lub lekko z góry.
- Nie bój się przycinać zdjęcie po jego zgraniu na komputer.
Wykonanie dobrego zdjęcia to większa część sukcesu. Nieudane zdjęcia możesz poprawić przy użyciu programów do obróbki zdjęć, spośród których wiele jest dostępnych bezpłatnie. Przycinanie czy poprawa kontrastu, jasności i bilansu kolorów to funkcje dostępne nawet w bardzo prostych programach graficznych, np. IrfanView czy Microsoft Office Picture Manager.
W sferze mediów obróbka zdjęć jest zjawiskiem powszechnym. Często przez to ulegamy pewnym wizualnym manipulacjom: np. retusz może zarówno złagodzić, jak i wyostrzyć wymowę zdjęcia polityków uchwyconych w niekorzystnym dla nich (z różnych względów) momencie. Warto pamiętać o tym, że retuszowane są również zdjęcia w reklamach kosmetyków — idealne włosy modelek zwykle są zasługą grafików.
Dla ucznia:
Aby zrobić dobre zdjęcie, zastosuj następujące zasady:
- Pomyśl, gdzie umiejscowić główny obiekt — osobę lub przedmiot — któremu robisz zdjęcie. Zwykle ustawiamy kadr tak, aby najważniejszy obiekt był na środku. Często lepsze byłoby zdjęcie zrobione przy zastosowaniu reguły trójpodziału. Wyobraź sobie dwie symetryczne linie poziome i dwie linie pionowe, dzielące klatkę na dziewięć identycznych pól. W czterech punktach przecięcia się tych linii znajdują się punkty nazywane mocnymi punktami obrazu. To właśnie w nich powinny pojawić się istotne dla zdjęcia elementy.
- Zadbaj o dobre oświetlenie, uważaj na to, gdzie znajduje się źródło światła. Zdjęcia robione pod światło rzadko kiedy są udane.
- Zwracaj uwagę na to, co dzieje się wokół fotografowanego obiektu. Bardzo często uwagę od niego odciągają niepotrzebne elementy. Postaraj się, aby ich nie było. Na wielu zdjęciach zdarza się również, że za dużo miejsca w kadrze zajmuje np. niebo lub chodnik. Unikaj tego.
- Używaj zooma i poruszaj się wokół modela. Staraj się, aby miejsca wokół obiektu nie było ani za dużo, ani za mało.
- Sprawdzaj, czy nie ładniejsze byłoby zdjęcie zrobione w pionie. Zmieniaj ułożenie aparatu.
- Nie bój się przycinać zdjęcie po jego zgraniu na komputer.
Pomysł na lekcję ?
Fotografowanie to prawdziwa przygoda. Każdy, kto choć raz spróbował świadomie komponować zdjęcie, nie będzie już bezmyślnie pstrykał. Zajęcia zapraszają uczestników do poznania podstawowych zasad kompozycji i kadrowania.
Cele operacyjne
Uczestniczki i uczestnicy:
- wiedzą, co to jest fotomontaż;
- rozumieją, że przy pomocy różnych efektów można spowodować u widza złudzenie optyczne;
- znają podstawowe zasady kadrowania zdjęć.
Przebieg zajęć
Przed zajęciami poproś uczestników i uczestniczki, żeby przynieśli sprzęt nadający się do robienia zdjęć — jeden na 3–4 osoby (aparat fotograficzny lub telefon). Zwróć uwagę, żeby nie przynoszono drogiego, specjalistycznego sprzętu.
1.
2.
Wyjaśnij uczestnikom i uczestniczkom, że na zajęciach dowiedzą się, w jaki sposób zrobić fotografię, żeby przekazywała to, co chcemy. Nauczą się także, jak oglądać fotografie wykonane przez innych. Poproś uczestniczki i uczestników, żeby w tych samych grupach, które zostały utworzone w ćwiczeniu 1., przeczytali poradnik zamieszczony w „Wiedzy w pigułce dla ucznia”.
Poproś o wykonanie zadań:
- Wykonajcie fotografię tego samego przedmiotu/osoby, co poprzednio, ale z zachowaniem zasady trójpodziału: tak, żeby fotografowany obiekt znalazł się w jednym z czterech „mocnych punktów obrazu” (zasada trójpodziału wyjaśniona jest w „Wiedzy w pigułce”).
- Wykonajcie zdjęcia przedmiotu/osoby od góry i od dołu (w tym celu czasem warto stanąć na krześle lub położyć się na podłodze).
- Wykonajcie zdjęcia wybranego obiektu, trzymając aparat poziomo i pionowo.
- Wykonajcie zdjęcia tego samego obiektu z bliska i z daleka, oraz, jeśli to możliwe, z użyciem zoomu.
3.
Powiedz uczestnikom, że fotografia może „oszukiwać” widza na różne sposoby: fotomontaż to połączenie dwóch lub więcej fotografii w jeden obraz, retusz to poprawienie (zazwyczaj komputerowo) gotowego zdjęcia, nietypowe kadrowanie to zdjęcie zrobione z takiego miejsca, że proporcje sfotografowanych przedmiotów wyglądają inaczej niż w rzeczywistości. Rozdaj grupom materiał pomocniczy „Fotografia” (ODT, DOC) (pocięty na kawałki i umieszczony w kopercie) i poproś o dopasowanie nazwy zastosowanego zabiegu do obrazka. W ramach podsumowania poproś uczestników o przyklejenie lub przyczepienie zdjęć pod odpowiednimi hasłami na tablicy. Grupy sprawdzają, czy wszyscy podjęli takie same decyzje. Podyskutujcie, w jaki sposób powstały pokazane zdjęcia, jakie triki zastosował fotograf.
4.
Na rzutniku multimedialnym pokaż wykonane przez uczestników fotografie (upewnij się przed lekcją, że masz możliwość techniczną zgrania zdjęć z używanego przez uczestników sprzętu). Wspólnie zastanówcie się, czy kompozycja i kadrowanie spełniają zasady z „Poradnika”. Powiedz uczestnikom, że zasady w sztuce można łamać po to, żeby zrobić coś oryginalnego, innego niż wszyscy. Dlatego może się okazać, że piękne lub wartościowe dla nas zdjęcie powstanie całkowicie sprzecznie z zasadami. Zachęć uczestników do samodzielnych eksperymentów.
Ewaluacja
Czy po przeprowadzonych zajęciach uczestnicy i uczestniczki:
- znają podstawowe zasady kompozycji i kadrowania fotografii?
- wiedzą, że fotografia może być fotomontażem, zdjęciem retuszowanym lub zdjęciem nietypowo kadrowanym, co może wprowadzić w błąd oglądającego?
Opcje dodatkowe
Puść z rzutnika multimedialnego film o kadrowaniu w filmie (te same zasady kadrowania odnoszą się do fotografii). Jeśli uczestnicy będą tym zainteresowani, można także wykorzystać poradniki ze strony http://www.szerokikadr.pl lub innych stron poświęconych fotografii.
wróć do spisu treściMateriały ?
Materiał pomocniczy „Fotografia” (ODT, DOC)
wróć do spisu treściZadania sprawdzające ?
Słowniczek ?
- kompozycja
- zestawienie elementów tworzące całość, możemy mówić o kompozycji utworu literackiego, plastycznego, lub o kompozycji kwiatowej.
- kadr
- obraz widoczny w wizjerze lub na wyświetlaczu apartu bądź kamery cyfrowej, przeznaczony do zarejestrowania
- kadrowanie
- wybór obrazu, który będzie filmowany bądź fotografowany
- fotomontaż
- zestawienie kilku obrazów w celu uzyskania nowego zdjęcia
- retusz
- poprawianie wyglądu zdjęcia
- obiekt (fotografowany)
- osoba lub przedmiot, który będzie fotografowany
- zoom
- powiększenie, zbliżenie obiektu, który ma być fotografowany lub filmowany
Czytelnia ?
- Akademia Nikona, Jak robić dobre zdjęcia, czyli sztuka kadrowania [online], [dostęp: 16.01.2014], dostępny w Internecie: http://www.polskatimes.pl/artykul/684051,jak-robic-dobre-zdjecia-czyli-sztuka-kadrowania,2,2,id,t,sg,sa.html.