Czy wiesz, że możesz nam pomóc rozwijać Edukację Medialną, przekazując 1% swojego podatku? To bardzo proste - wystarczy, że w zeznaniu podatkowym podasz nasz numer KRS 0000070056.
Ta lekcja jest częścią tematu Ekonomiczne aspekty działania mediów na poziomie szkoła ponadgimnazjalna.
Podstawą działalności mediów jest wolność słowa. Równie ważnymi wartościami są obiektywizm i wiarygodność — mówią o tym Ustawa prawo prasowe oraz kodeksy etyczne dziennikarzy.
Zabezpieczeniem tych wartości ma być mechanizm pluralizmu mediów. Polega on na tym, że na rynku mediów istnieje wiele podmiotów, które prezentują różnorodne treści. Z tym mechanizmem ściśle wiążą się pojęcia konkurencji i koncentracji.
Konkurencja oznacza, że nadawcy, których na rynku jest wielu, rywalizują o odbiorcę. Muszą zatem dbać o wysoką jakość swoich usług. Coraz częściej treści zamieszczane przez użytkowników konkurują z treściami profesjonalnych nadawców. Konkurencja hamuje monopolizację.
Koncentracja ma miejsce, gdy jedno przedsiębiorstwo posiada wiele kanałów informacyjnych. Istnieją dwa rodzaje koncentracji:
W Polsce o pluralizm mediów dbają Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji (KRRiT) oraz Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK). KRRiT, przyznając koncesję, pośrednio czuwa nad konkurencją na rynku mediów. Działania UOKiK-u mają zapobiegać koncentracji. Przed kupnem nowego medium lub platformy informacyjnej przedsiębiorstwo ma obowiązek zgłosić się do urzędu. Kryterium wydania zgody stanowi udział w rynku, który nie powinien przekraczać 30%.
Obecnie w Polsce rynek mediów ma charakter oligopolistyczny — 80% rynku należy do 5 dostawców.
Pamiętaj, że na dobór i sposób prezentacji informacji ma wpływ linia redakcyjna. Dlatego warto wiedzieć, do kogo należy dane medium, aby móc korzystać z jak najszerszej oferty medialnej. Pluralizm mediów oraz konkurencja między nimi pozwalają na pozyskiwanie treści z różnych źródeł oraz dają możliwość ich porównania i weryfikacji.
wróć do spisu treściMedia dostarczają swoim odbiorcom informacji o świecie. To, jak wygląda rynek mediów, ma znaczenie dla treści, które w tych mediach się pojawiają. Czy słuchając radia, oglądając telewizję, czytając gazetę masz świadomość, kto jest ich właścicielem? Ta wiedza jest potrzebna, jeśli chcemy czerpać informacje o świecie z różnorodnych źródeł.
Uczestnicy i uczestniczki:
Zapytaj uczestniczki i uczestników zajęć, czy znają pojęcie pluralizmu. Jeśli nie, wyjaśnij je, korzystając ze słowniczka. Powiedz, że na dzisiejszych zajęciach zajmować się będziecie rynkiem mediów.
Zadaj pytania:
Podziel uczestników i uczestniczki na grupy po 3 osoby. Każdej grupie daj kartę pracy „Rynek mediów w Polsce” (ODT, DOC). Poproś o zapoznanie się z instrukcją i wykonanie zadania. Następnie rozpocznij rozmowę na forum całej grupy. Spróbujcie wspólnie rozwiązać zadanie.
Pytania, które możesz zadać:
Korzystając z „Wiedzy w pigułce” i słowniczka, wyjaśnij, czym jest koncentracja pionowa i pozioma, na razie nie podając przykładów. Następnie poproś uczestników i uczestniczki o zastanowienie się, które spółki z karty pracy „Rynek mediów w Polsce” (ODT, DOC) są przykładem koncentracji pionowej, a które poziomej. Następnie wspólnie ustalcie, jakie są prawidłowe odpowiedzi.
Podziel uczestników i uczestniczki na grupy po 3 osoby. Każdej grupie daj materiał pomocniczy dla grup „Koncentracja rynku” (ODT, DOC). Poproś o przeczytanie instrukcji, zapoznanie się z tekstem i wykonanie zadania. Poproś grupy o prezentację odpowiedzi na pytanie dotyczące zagrożeń związanych z koncentracją mediów. Zapisujcie hasłowo pojawiające się odpowiedzi na tablicy.
Czy po przeprowadzonych zajęciach uczestniczki i uczestnicy zajęć:
karta pracy „Rynek mediów w Polsce” (ODT, DOC)
materiał pomocniczy dla grup „Koncentracja rynku” (ODT, DOC)
wróć do spisu treści