Podziel uczestników i uczestniczki na 6 grup. Każdej grupie daj jedną instrukcję z karty pracy „Media - zadanie” (ODT, DOC). Poproś grupy o zapoznanie się z instrukcjami i wykonanie poleceń. Zapytaj grupę, czy ma jakieś pytania. Jeśli tak, postaraj się na nie odpowiedzieć. Zapytaj, co to jest przekaz handlowy. Jeśli potrzeba, wyjaśnij to pojęcie. Znajdziesz je w słowniczku.
45m
Bez Internetu
Ta lekcja jest częścią tematu Prawo na poziomie gimnazjum.
Lekcja: Radiofonia i telewizja
wróć do spisu treściWiedza w pigułce ?
Komunikacja medialna to ważna dziedzina życia społecznego. Radio i telewizja są obok internetu i prasy najważniejszymi środkami masowego przekazu. To, w jaki sposób radio i telewizja funkcjonują (w jaki sposób powstają i jakie audycje nadają), jest opisane w ustawie o radiofonii i telewizji. Potoczna nazwa tej ustawy to tzw. prawo medialne. Internetu ta ustawa nie dotyczy.
Media, zwłaszcza radio i telewizję, można podzielić na różne sposoby:
-
ze względu na sposób finansowania
- media publiczne. Finansuje je społeczeństwo, płacąc abonament. Oznacza to, że wszyscy jesteśmy właścicielami Telewizji Polskiej i Polskiego Radia. Media publiczne czerpią dodatkowe przychody z reklam (jednak nie mogą nimi przerywać audycji).
- media komercyjne. Prawie każdy może założyć takie radio czy telewizję. Jest to jednak bardzo duża inwestycja. Ponieważ częstotliwości jest mniej niż chętnych na nie, trzeba się ubiegać o koncesję na rozpowszechnianie programu radiowego lub telewizyjnego. Koncesja i częstotliwości są płatne. Po drugie, naziemne programy cyfrowe działają na tzw. multipleksach — należy zatem płacić operatorowi multipleksu za jego obsługę. Inne koszty to produkcja i zakup audycji, zatrudnienie pracowników itd. Media komercyjne zarabiają głównie na reklamach.
- media społeczne. Nadawcą społecznym może zostać stowarzyszenie, fundacja lub kościelna osoba prawna. Taki nadawca nie musi płacić za częstotliwość i koncesję, ale nie może nadawać reklam.
-
ze względu na sposób nadawania; obecnie prawie wszystkie programy są cyfrowe, różnią się jednak sposoby emisji:
- naziemny
- satelitarny
- kablowy
-
ze względu na sposób prezentowania treści
- linearny, czyli tzw. ramówka. Nadawca narzuca sztywny układ kolejności nadawanych audycji i pory, w jakiej są one emitowane
- nielinearny, czyli VoD (Video on Demand — usługi na żądanie). To katalog różnych audycji, które można wybierać i oglądać w dowolnym czasie.
Pomysł na lekcję ?
Funkcjonowanie radia i telewizji reguluje specjalna ustawa. Uczestnicy i uczestniczki zajęć będą mieli możliwość zapoznania się z działaniem KRRiT, UKE, nadawcy społecznego, mediów publicznych i komercyjnych. Realizując działania poszczególnych podmiotów, będą mieli możliwość poznać ich niektóre obowiązki.
Cele operacyjne
Uczestnicy i uczestniczki:
- wiedzą, że istnieją media publiczne, komercyjne i społeczne;
- wiedzą, że media komercyjne muszą ubiegać się o koncesję;
- znają przykładowe obowiązki nadawcy społecznego;
- wiedzą, że funkcjonowanie mediów reguluje ustawa o radiofonii i telewizji;
- wiedzą o istnieniu Krajowej Rady Radiofoniii i Telewizji i potrafią wymienić jej przykładowe zadania;
- wiedzą o istnieniu Urzędu Komunikacji Elektronicznej i potrafią wyjaśnić jego przykładowe obowiązki.
Przebieg zajęć
1.
2.
Wyjaśnij, na jakie grupy uczestnicy i uczestniczki zostali podzieleni w ćwiczeniu 1. Poproś grupy o prezentację wyników ich pracy.
Grupę „Telewizja Publiczna” — o przedstawienie ich planu finansowo-programowego.
Grupę „Nadawca Społeczny” — o przedstawienie ramówki dziennej ich programu.
Grupę „Telewizja Prywatna” 1 i 2 — o przedstawienie ich ofert programowych.
Grupę „KRRiT” — o przedstawienie, jakie mieli zadania.
Grupę „UKE” — o przedstawienie, jakie mieli zadania i czego dowiedzieli się z krzyżówki. Prawidłowe odpowiedzi do krzyżówki znajdziesz w pomocy dla osoby prowadzacej „Media - rozwiązanie” (ODT, DOC).
Podsumujcie wspólnie nowe informacje. Pytania, które możesz zadać:
- Kto musi starać się o koncesję, a kto nie?
- Kto nie musi płacić za swoją koncesję?
- Na czym polega m.in. współpraca KRRiT i UKE?
- Co jest ważne przy przyznawaniu koncesji przez KRRiT?
- Jakich obowiązków mediów publicznych nie mają media komercyjne?
- Jakie warunki trzeba spełniać, żeby starać się o status nadawcy społecznego?
- Jaka ustawa reguluje funkcjonowanie radia i telewizji oraz KRRiT?
Ewaluacja
Czy po przeprowadzeniu zajęć uczestnicy i uczestniczki:
- wiedzą, że istnieją media publiczne, komercyjne i społeczne?
- wiedzą, że media komercyjne i społeczne muszą ubiegać się o koncesję?
- znają przykładowe obowiązki nadawcy społecznego?
- wiedzą, że funkcjonowanie mediów reguluje ustawa o radiofonii i telewizji?
- wiedzą o istnieniu Krajowej Rady Radiofoniii i Telewizji i potrafią wymienić jej przykładowe zadania?
- wiedzą o istnieniu Urzędu Komunikacji Elektronicznej i potrafią wyjaśnić jego przykładowe obowiązki?
Opcje dodatkowe
W ćwiczeniu 1, jeśli uznasz, że może to być pomocne, skorzystaj z „Wiedzy w pigułce”. Rozdaj w każdej grupie wydrukowaną „Wiedzę w pigułce”.
Jeśli masz więcej czasu, zajęcia możesz zacząć wprowadzeniem w temat mediów. Podziel uczestników i uczestniczki na grupy 4-osobowe. Połowę grup poproś o wypisanie jak największej ilości informacji na temat mediów publicznych, drugą na temat mediów komercyjnych. Poproś, żeby uczestnicy zapisali wszystko, to co wiedzą. Notatka może być ułożona w formie mapy myśli. Następnie poproś grupy o zamienienie się kartkami i dopisanie nowych informacji. Grupy, które miały zebrać wiedzę o mediach publicznych, teraz mają kartki z notatkami o mediach komercyjnych i odwrotnie. Poproś grupy o prezentację.
wróć do spisu treściMateriały ?
Karta pracy „Media - zadanie” (ODT, DOC)
Pomoc dla osoby prowadzącej „Media - rozwiązanie” (ODT, DOC)
wróć do spisu treściZadania sprawdzające ?
Słowniczek ?
- koncesja
- zezwolenie, upoważnienie do prowadzenia jakiejś działalności.
- multipleks
- pakiet programów telewizyjnych i radiofonicznych oraz usług dodatkowych nadawanych na jednym kanale częstotliwości.
- przekaz handlowy
- każdy mający służyć bezpośrednio lub pośrednio promocji towarów, usług lub renomy podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą lub zawodową, towarzyszący audycji lub włączony do niej, w zamian za opłatę lub podobne wynagrodzenie, albo w celach autopromocji, w szczególności reklama, sponsorowanie, telesprzedaż i lokowanie produktu.
Czytelnia ?
- Ustawa z dnia 29 grudnia 1992 r. o radiofonii i telewizji, Dz.U. 1993 nr 7 poz. 34, [PDF], [dostęp: 19.02.2013], Dostępny w Internecie: http://isap.sejm.gov.pl/Download?id=WDU19930070034&type=3.