Zapytaj, co to są emocje. Poproś o wymienienie emocji, które dzieci znają, które towarzyszą im w codziennym życiu. Poproś osoby chętne, żeby pokazały minami proste emocje: strach, smutek, radość, żart (przymrużenie oka). Pokaż kolejne plansze z SMS-ami (Materiał pomocniczy ”SMS-y” (ODT, DOC)). Zapytaj, co autor SMS-a chciał przekazać? Przyklej kolejne plansze do tablicy. Zapytaj uczestników, jakie jeszcze emotikony (czyli buźki z minami) znają. Powiedz, że buźki zastępują prawdziwe miny, kiedy nie widzimy naszego rozmówcy. Poproś o narysowanie ich na tablicy. Powiedz, że krótkie wiadomości przesyłane przez telefon, czat lub fora internetowe uzupełnia się emotikonami, żeby było jasne, co miał na myśli lub co czuje autor. Podkreśl, że tak jak w zwykłej rozmowie używamy słów (same miny nie wystarczą), tak w komunikatach SMS czy e-mail buźki są także jedynie dodatkiem.
45m
Bez Internetu
Ta lekcja jest częścią tematu Relacje w środowisku medialnym na poziomie szkoła podstawowa 1-3.
Lekcja: Emocje w kropkach i kreskach
- Wiedza w pigułce
- Dla nauczyciela:
- Dla ucznia:
- Pomysł na lekcję
- Materiały
- Zadanie dla ucznia
- Słowniczek
Wiedza w pigułce ?
wróć do spisu treściDla nauczyciela: ?
Celem lekcji jest uwrażliwienie na różnorodność komunikacji internetowej. Świadomość istnienia różnych wariantów i możliwości przekazywania treści pozwala na lepsze dobranie formy przekazu. Dzięki temu komunikacja jest efektywna — dokładna, celowa i prowadzona z poszanowaniem drugiej strony. Komunikacja on-line i off-line mają wiele cech wspólnych, jednak istotnie się różnią. W Internecie opiera się ona głównie na tekście i pozbawiona jest mowy ciała i tonu głosu. Aby zneutralizować brak przekazu pozawerbalnego, który jest tak samo ważnym elementem komunikowania się z innymi jak słowa, należy precyzyjnie formułować myśli, używać merytorycznych argumentów i stawiać konkretne pytania. Kluczowym elementem savoir-vivre'u i efektywnej komunikacji w sieci jest dopasowanie komunikatu do odbiorcy i kanału komunikacji. Należy używać form grzecznościowych, mimo tego że sieć znosi tradycyjną hierarchię społeczną. Ważna jest poprawność językowa — prawidłowa interpunkcja, ortografia i znaki diakrytyczne. Wykorzystując możliwości językowe, można uniknąć nadużywania emotikonów, które np. w komunikacji zawodowej są niepożądane. Należy podkreślić wagę dostosowania kanału komunikacji do kontaktów z określonymi osobami. Internet na nowo definiuje podziały towarzyskie, jednak zasada szacunku dla osób starszych oraz czasu innych osób nadal obowiązuje. Dlatego uczestnicy i uczestniczki powinni zastanowić się nad swoją komunikacją z rówieśnikami, rodziną, osobami starszymi i nauczycielami. Treści przekazywane przez czat i rozmowy telefoniczne różnią się od tych komunikowanych przez mejle i SMS-y. Oprócz formy komunikatów istotną różnicą jest czas ich wymiany.
wróć do spisu treściDla ucznia: ?
Wysyłasz i odbierasz SMS-y i maile? Używasz telefonu lub Skype'a? Czatujesz? Jeśli tak, to oznacza, że komunikujesz się. Komunikacja oznacza, że wyrażasz swoją opinię i poznajesz zdanie innych oraz zadajesz pytania i otrzymujesz odpowiedzi. Zastanów się, jakiego narzędzia użyć, żeby otrzymać szybko informacje, których potrzebujesz. Weź pod uwagę, że niektórzy nie lubią używać czatów do spraw związanych ze szkołą, wolą oficjalne maile lub telefony, a inni nie potrafią obsługiwać SMS-ów lub Skype'a. Ustal najlepszą drogę komunikacji ze znajomymi, opiekunami, nauczycielami i nauczycielkami. Pamiętaj, że kiedy komunikujesz się w internecie, nie widać twojej twarzy i nie słychać brzmienia głosu. To bardzo ważne elementy kontaktu z innymi. Możesz to nadrobić, będąc uprzejmym i dokładnym w stawianiu pytań i dawaniu odpowiedzi. To często działa lepiej niż emotikony.
wróć do spisu treściPomysł na lekcję ?
Uczestniczki i uczestnicy wchodzą właśnie w świat krótkich wiadomości uzupełnianych uśmieszkami, smutnymi buźkami lub podniesionym kciukiem. W trakcie zajęć dowiedzą się, do czego służą emotikony i rysunki gestów oraz nauczą się rozumieć je i samodzielnie stosować.
Cele operacyjne
Uczestnicy i uczestniczki:
- rozumieją, co to są emocje;
- wiedzą, że przekazy medialne wykorzystują rysunki i gesty, żeby przekazywać emocje;
- potrafią odczytać i właściwie użyć proste emotikony;
- wiedzą, że gesty w różnych kulturach mogą mieć różne znaczenia.
Przebieg zajęć
Podziel uczestników na grupy po 3-4 osoby. Rozdaj grupom materiał pomocniczy ”Emocje” (ODT, DOC). Poproś, żeby na podstawie podanych tekstów uczestniczki i uczestnicy przekazali te same informacje w krótkiej wiadomości i dodali odpowiednie emotikony. Każdej z grup daj arkusz papieru i poproś, żeby uczestniczki i uczestnicy zapisali na nim swoje wiadomości. Następnie powieście wszystkie arkusze i porównajcie, jak poradziły sobie z zadaniem kolejne grupy.
Podziel uczestników i uczestniczki na 3 grupy. Każdej z grup daj opis scenki (Materiał pomocniczy ”Pantomima” (ODT, DOC)) i poproś o przedstawienie jej bez słów. Po odegraniu wszystkich trzech zapytaj, jakie emocje przekazywali aktorzy. Powiedz, że emocje można przekazywać bez słów. Czasem wiemy, co ktoś czuje, nawet jeśli go nie słyszymy. Powiedz, że istnieją gesty przyjacielskie i gesty obraźliwe (środkowy palec uniesiony do góry, pukanie się w głowę). Wytłumacz, że istnieją kultury i kraje, w których gesty u nas pozytywne (np. kciuk w górę, czyli: „udało się”) mogą być odczytywane jako obraźliwe (ten sam kciuk w Grecji oznacza „wypchaj się”). Dlatego należy szczególnie uważać na język gestów, kiedy się przebywa z obcokrajowcami.
Poproś, żeby w tych samych grupach uczestniczki i uczestnicy zapisali wyłącznie obrazkami i emotikonami podaną wiadomość (Materiał pomocniczy ”Pismo obrazkowe” (ODT, DOC)). Następnie grupy wymieniają się obrazkami i próbują odczytać wiadomość. Powiedz, że język obrazków, gestów i emotikonów to codzienny język używany w internecie i SMS-ach. Dlatego warto wiedzieć, co który znak oznacza. Powiedz, że w przypadku, kiedy nie znają jakiegoś znaku, mogą poprosić o pomoc kogoś starszego, kto często używa forów społecznościowych lub czatu i wspólnie wyszukać taką informację w internecie. Koniecznie podkreśl jeszcze raz, że emotikony (buźki) nie mogą zastępować komunikatu, ale mogą go ubarwić i wyjaśnić intencję piszącego.
Podsumuj zajęcia. Powiedz, że emocje towarzyszą człowiekowi w każdego rodzaju komunikacji: bezpośredniej i przez media. Ważne jest, żeby starać się nad nimi panować, nie obrażać rozmówcy, nie używać obraźliwych gestów. W komunikacji przez media buźki (emotikony) mogą być ułatwieniem, chyba że ktoś stosuje ich za dużo, wtedy stają się przede wszystkim drażniące.
Ewaluacja
Czy po przeprowadzeniu zajęć ich uczestnicy i uczestniczki:
- rozumieją, że w prostych przekazach medialnych można zawrzeć emotikony, które mówią o odczuciach nadawcy?
- potrafią właściwie użyć prostych emotikon?
- rozumieją, że istnieją komunikaty bez słów, z których można odczytać intencję i emocje nadawcy?
Opcje dodatkowe
Jeśli masz więcej czasu, np. zwróć uczestnikom i uczestniczkom uwagę na to, jak zbudowane są emotikony. W większości powstają one przez zestawienie różnych znaków interpunkcyjnych (dwukropek, myślnik, średnik, nawiasy, ukośniki itd.). Pokaż różne znaki interpunkcyjne i pozwól uczestniczkom i uczestnikom stworzyć z nich własne emotikony.
wróć do spisu treściMateriały ?
- materiał pomocniczy „SMS-y” (ODT, DOC)
- materiał pomocniczy ”Emocje” (ODT, DOC)
- materiał pomocniczy ”Pismo obrazkowe” (ODT, DOC)
- materiał pomocniczy ”Pantomima” (ODT, DOC)
Zadanie dla ucznia ?
Słowniczek ?
- emotikony
- emocje